Tuesday, November 28, 2006

SITUATION AWARENESS IN THE MAINTENANCE AND ENHANCEMENT OF ATC SYSTEMS

SITUATION AWARENESS IN THE MAINTENANCE AND ENHANCEMENT OF ATC SYSTEMS

This is the third of my four articles serie on FALSE SENSE OF SAFETY in the Air Traffic Control systems. The fourth article will be on the "Passenger's Right to Know"...

I would like to draw your attention to a brilliant article on the situation awareness of the air traffic controller:

ATTENTION DISTRIBUTION AND SITUATION AWARENESS IN AIR TRAFFIC CONTROL
by Endsley and Rodgers (1996).

You can find this article on the internet.

Endsley and Rodgers article is about a scientific experiment done to measure the situation awareness of air traffic controllers. "A study was conducted to investigate the way in which controllers deploy their attention in processing information in en route air traffic control scenarios.(1)" The article is 4 pages long and explains clearly the terms and conditions the test was made.

The test procedure was described as: The subjects do normal controlling in an area for which they were licensed. "Each scenario consisted of a recreation of the ten minutes immediately prior to the occurrence of the OE(operational errors). Twice during each scenario, the recreation was halted and the screen blanked."

After that:
"Subjects were asked to indicate the location of all known aircraft on the map, and, for each aircraft, to indicate or make a judgment of:
(1) if the aircraft was:
(a) in the displayed sector’s control,
(b) other aircraft in the sector not under sector control, or
(c) would be in the sector’s control in the nexttwo minutes,
(2) aircraft call sign,
(3) aircraft altitude,
(4) aircraft groundspeed,
(5) aircraft heading,
(6) the next sector the aircraft would transition to,
(7) whether the aircraft was climbing, descending or level,
(8) whether the aircraft was in a right turn, left turn or straight,
(9) which pairs of aircraft had lost or would lose separation if they stayed on their current (assigned) courses,
(10) which aircraft would be leaving the sector in the next two minutes,
(11) which aircraft had received clearances that had not been completed, and, for those, whether the aircraft received its clearance correctly and whether the aircraft was conforming to its clearance, and
(12) which aircraft were currently being impacted by weather or would be impacted in the next five minutes."

The article describes the results and evaluation also:
"RESULTS AND DISCUSSION
Subjects’ responses to each question were scored for accuracy based on computer data for each aircraft at the time of each freeze. Responses were scored as either correct or incorrect based on operationally determined tolerance intervals. Missing responses were scored as incorrect."

You can find the complete article at:
http://www.satechnologies.com/Papers/pdf/HFES96-ATC-SA.pdf

My point is: A similar experiment could be done for measuring SITUATION AWARENESS IN THE MAINTENANCE AND ENHANCEMENT OF ATC SYSTEMS. As an example, I will
state below a number of SA criteria similar to the above given...

------------------------------------------------------

The persona who should be taking the test are:

1-Operationally responsible person from the software maintainer/developer
2-Operational interface person between the operational institution and the software maintainer/developer
3-their first aids or replacements
4-software configuration's responsible person
5-version control's responsible person
6-various group supervisors who are also quality inspectors such as Radar, FPP and ATN groups.

------------------------------------------------------

The questions they should answer could be:

1- How many releases are released in the last six months, one month, last week respectively?
2- How many errors and system abends were done for each month and each release in the last six months, one month, last week?
3- How many operational deficiencies are solved in each release in the last six, one months and last week? What are the operational and technical difficulties
of these according to a well established complexity criterium? (system LOC, change LOC, system complexity, changed region complexity).
4- What structure and content has the release? Multi-changes, small changes, big changes etc.
5- What direction is the system maintenance effort cruising in terms of four items above? More difficult, same or relaxed?

Human factors
1- What is the motivation level in the software team? Specially people who work on the current changes?
2- What is the number of hospital visits, doctor visits, nervous breakdowns in the team?
3- What is the number of sick days taken of by the software personnel?
4- What is the number of leaves taken from annual vacation?
5- What is the number of days that could not be used for vacation leaves although they were used?
6- What is the number of official complaints or telephone calls to the welfare services?
7- What is the total duration of time spent in technical and other meetings, including official but personal ones?
8- What are the number and duration of telephone calls made in the team?
9- What is the daily and total working duration?
10- What is the number and duration of lates at lunch and other breaks?
11- What are the number of quarrels and heated discussions in the team?


Weather conditions
1- last week (sudden changes?)
2- at the planned time for the release.

Adjacent centers and other affiliates
1- Communication conditions
2- The availability of service at the adjacent centers
3- track record of adjacent centers' availabilities at that time of the year

Military conditions
1- the level and quality of interaction with military
2- temporary reserved area situations
3- communication lines etc quality

Availability
1- system availability: hardware, planned maintenance etc.
2-personnel: leaves, new policies such as personnel reduction, service time increase etc.

Airmisses
1- number of at that time of the year
2- track record of airmisses for the last six months including the recent

Traffic
1- Number of flights:general, sector, point
2- Flights at that time of the year and at that hour
3- Number of special events at that time of the year
highjack, emergency sicknesses etc.

Flights of airlines involved
1-Airlines related with scheduled flights at the release moment

Night - day conditions

Operational team - controllers' condition
1- strike
2- reduced team for some reason
3- workload and experience of the controller directly involved.
4- personal condition if any of the controller


As the saying goes "You can not manage if you can not measure". These questions and possibly others have to be detailed and distributed to the related members and supervisors of the ATC software-maintenance team. They should regularly answer
these questions and an automatic system should produce a single number indicating the RISK of realising the changes at that moment of the time.

This number could be conveyed to adjacent centers so that they could calculate their own risks. All of this is possible and meaningful in relation to a series of values taken through the time(as in (1)).

These are simple principles to think but very "complex" things to realise. The reason behind this is ATC people are generally "too busy" and "overloaded". Namely, their motivation is low.

If anybody had known there were 3 levels of maintenance or tech problems going on in Switzerland, they would not let an airplane full of chieldren go there... People SHOULD HAVE the RIGHT TO KNOW. And we the engineers should provide the
existing information with due transparency and respect to human life.

Kind regards.


Ali R+ SARAL

Note:
REFERENCES:

1- (1996) In Proceedings of the 40th Annual Meeting of the
Human Factors and Ergonomics Society ( pp. 82-85).
Santa Monica, CA: Human Factors and Ergonomics Society.

ATTENTION DISTRIBUTION AND SITUATION AWARENESS
IN AIR TRAFFIC CONTROL
Mica R. Endsley Mark D. Rodgers
Texas Tech University Federal Aviation Administration
Lubbock, TX Washington, D.C.

2- Schneidewind, Methodology for Validating Software Metrics
IEEE Transactions on Software Engineering VOL 18 No 5 May 1992.

KAPANIŞLAR

KAPANIŞLAR


Sinirlendiğiniz bir şeyi tekrar hatirladığınızda yeniden sinirlendiğiniz olur mu?
Ya da kaybettiğiniz bir yakininizi hatırladığınızda ilk günküne yakın kuvvetli bir üzüntü duyduğunuz… Eğer eski bir olayı gönlünüzde kapatamamışsanız siz farkında olsanız ya da olmasanız bu konu sizi bir şekilde etkiler.

“Psikolojide ‘kapanış’, bir kişisel ilişkinin bozulması ya da sevgili kişinin ölümü gibi olaylarda duygusal kapanışın yaşanması durumunu belirtir(1). İnsanlar bu tür olayları ‘bir kapanışa ulaştırmak’ için belirli şekilde davranırlar ya da belirli törensel oyunlar oynarlar. Bir çok başka durumda, ‘kapanış’ zaman içinde gelir(‘zaman her şeyi iyileştirir’ sözünde olduğu gibi)(1).

Kapanış kavramının bu tanımı çok yakın bir varlığını kaybetmiş kişiler tarafından çoğunlukla reddedilir. Psikiyatrist Dr. Freedman’da ‘Kaybın Üstesinden Gelmek’ adlı kitabında(2);

“Yas… yalnızca bir başlangıç. Bir süre sonra daha az can yakan fakat daha büyük, üstelik daha kalıcı bir şeye, kayıba dönüşür.ANNA QUINDLEN”

“Biz kaybederek, terk ederek ve bırakarak yaşarız. Ve er veya geç, az veya çok acı çekerek, biz, hepimiz, kaybetmenin ‘yaşam boyu süren bir durum’ olduğunu öğrenme noktasına gelmek zorundayız.JUDITH VIORST”

Dr. Friedman değerli bir varlığı, bir yakını, bir görevi, kıymetli bir iş fırsatını kaybetmemizin iç dünyamızda herşeyin önüne geçmesinin engellenebilir bir durum olduğunu belirtir.

“Her kayıp olgunlaşmak için bir boy ölçüşmedir. Büyümek değişmeyi gerektirir, oysa değişmek acılıdır. İyileşmeye karar vermek rüyalarınızdan veya hatıralarınızdan vazgeçmeniz anlamına gelmez. Yine de bu karar kendinizden ve geleceğinizden vazgeçmediğiniz anlamına gelir. Dr. Rita FREEDMAN”

Bir başka yazımda kayıp ve yas konusuna değinip Dr. Freedman’ın tavsiyelerine daha geniş yer vereceğim. Bazı şeyleri içgüdülerimizle bulup yapmak yerine biraz daha bilgi ile yaparsak hayatın zorlukları karşısında daha kısa süre ile ve mümkün olduğunca daha az ezilmeyi becerebiliriz.

Bu yazımda kapanışlar konusunu insani ve sosyal sonuçlarından çok “The Wickens Human Information Processing Model(3)” ve “Neural Networks paradigm” açısından irdeleyeceğim. Amacım önce beynimizin kapanış mekanizması üzerine kafa yormak… Daha sonra KAPANMAYIP bizi rahatsız eden sorunlarla(5) ilgili yani KAPANMAYIŞLAR üzerine bazı ipuçları geliştirmek için ikinci bir yazı yazacağım.

Bu fikirler ağır zihinsel yük altında ya da havacılık gibi ağır stress altında çalışan kişilerde de görülen obsessif kompulsif düzensizliklerle(OKD) ilgili olacak. OKD örneğin kapı kilitlerken bir türlü emin olamama, kaldırımda yürürken her taşın tam ortasına basma, sürekli yazı ve plakaları okuma gibi normal insanlarda da zaman zaman öne çıkabilen rahatsızlıkların yoğunlaşmış ve belki nitelik değiştirmiş bir hali…

Kapanış kaçınılmaz olarak bir zaman unsurunu içerir. Başlamış ve bitmiş bir olay ya da olay dizisi sozkonusu… Üstelik olayın gerçekleştiği mutlak zamana göre akan bir zaman ve olayı zihninde kapatan kişinin içinde bulunduğu an söz konusu…

Bir olay başlar ve biter. İlgili kişilerin zihinsel dünyasında ise olay algılanmaya başlar ve eğer belirli bir süre ve önemin üzerinde o kişiyi etkilerse belki ömür boyu uzun dönemli belleğinde saklı kalır(4). Tek bir olay insan tarafından algılandığında insan belleğinde yalnız başına duramaz. Diğer olgularla, kişinin bilgi ve tecrübesi ile kişisel hatıraları ile ilişkilendirilir. Bu ilişkilendirme mekanizması aynı zamanda ilgili olaya ilişkin bellek kayıtlarına sonradan erişmek için anahtar ya da tetikleyici olarak kullanılır(4).

Bazı basit şeyleri unutabiliriz. Örneğin gitmiş olduğumz orta okulun giriş kapısının bir detayı… Hatırlayamasak(remember) ya da aklımıza gelmese de okulumuzu tekrar ziyaret ettiğimizde bu detayi görünce-hatırlayabiliriz(recall).

Sorun çıkaran durum; Babanızın kaybı gibi, kişisel-bellekte kayıtlı, benlik ve bilinç duygusunu belirleyen belleğimizde yer almış bir olgunun kayıp olması durumu… Bu durumda babanızı hatırlatan her anahtarı unutmaya ya da silmeye çalıştığınızda kendi benliğinize karşı mücadele etmeniz söz konusu…

Dr. Friedman’ın bu durumda cok guzel tavsiyeleri var…

Peki zaman nasıl iyileştiriyor bu durumu? Beynimiz sürekli çalışıyor. Her olayı ilişkilendiriyor ve bu anahtarlarla kayıt etmeye devam ediyor. Yeni kayıt edilen her bilgi yalnız yeni bilgi ile eski bilgileri ilişkilendirmekle kalmıyor aynı zamanda eski bilgileri de yeni bilgi ışığında belirli ölçülerde ilişkilendiriyor.

Beynimizin bellek mekanizmasının dinamik karakteri eski bilgilerin de anahtarlarının seçilmesine, önemlerinin derecelendirilmesine neden oluyor… Zamanla bakıyorsunuz anneniz babanızı belirli bir grup özellik ve olayla yadetmeye baslıyor. Ancak sohbet ilerleyince eski hikayeler yeniden açılmaya ve hiç ummadığınız detaylara varılıyor…

Sevdiklerimizi unutmamız mümkün değil… Uzun dönem belleğimiz hiçbir şeyi unutmaz, hele kişilik belleğimizdeki sevdiklerimizin anılarını… Yalnız burada bir sorun var… Bellek mekanizması sürekli çalışıyor. Dolayısı ile bir olayı her hatırladığımızda ona ilişkin bellek bilgileri, erişim anahtarları, ilişkiler yeniden düzenleniyor. En azından o olay o dönem ya da kişi ile ilgili olaylar arasında öne çıkıyor, hatırlanması kolaylaşıyor…

Biz Rumeli göçmeniyiz. Ailemizde hoş bir söz vardır. Eğer birisi ölmüşlerin yaptıkları hakkında çok fazla kafa yormaya başlarsa “Ölmüşleri rahatsız etmeyiniz” deriz.
Belki de bu yüzden, ölmüş kişileri, geçmişteki olayları anarken hoş bir yaklaşım ve itina göstermek bizim geleneğimiz olmalı…

Bir kapanış biraz da geçmişi yeniden yazmak… Hiçbir şeyi unutmamak… Ama bugünün ihtiyaçlarına göre belleğimizi yeniden düzenlemek… Yeni olaylar, yeni ihtiyaçlar, yeni herşeyin bellekteki bazı şeyleri kaçınılmaz geriye itişi karşısında hiç bırakmayacağımız bırakamayacağımız şeyleri belirlemek ve bunları ayrı çok özel bir yere koymak…

Bellek yalnızca olaysal, bilgisel değil… Duygusal bir belleğimiz de var tabii… Duygusal belleğimiz biraz farklı… Olaylara ilişkin hatırlayabileceğimiz duygular o kadar çok ki… Yalnız başına belirleyip hatırlayabildiğimiz duygular o kadar az ki… Duygusal belleğimizin çalışma biçimi olaylara ilişkin belleğimizden farklı herhalde… Ama bu farklı bir yazı konusu…

Olayların üzerinden çok zaman geçtikten sonra, onları yeniden hatırladığımızda o olaylara ilişkin duygularımız değişime uğrar ya da zayıflar. Kapanışlar, hatıralarımızı yeniden düzenler, vaz geçemeyeceğimiz anıları öne çıkartıp diğerlerini onlarla ilişkilendirip geriye iterken belki de ilgili duygularımızı da belirli bir düzene ve mantıksal dengeye getirir…

Geçmişimizdeki kapanışlar kişiliğimizi belirler. Kişiliğimizse geçmişimizi…



Ali Riza SARAL

Not: Bütün bu bilgilerin ışığında “Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır.” sözü ne güzel parıldıyor kültür birikimimiz içinde…


REFERANSLAR: (Gerekirse sayfa no’ları için bana başvurunuz)
(1) WIKIPEDIA
(2) Overcoming Loss, A Healing Guide, Dr. Rita FREEDMAN
(3) User Interface Design, Raye EBERTS
(4) Human Memory, Alan BADDELEY
(5) Psychological Review - Accepted April 23, 2003 Szechtman & Woody – 1

Obsessive-Compulsive Disorder as a Disturbance of Security Motivation
Henry Szechtman McMaster University
Erik Woody University of Waterloo

“those who are trapped in a circle of repetitive behavior do not report that something forces them to continue, but that they lack something to
make them stop” (Reed, 1977b).

“the doubt and indecisiveness so characteristic of the clinical picture is, according to Reed, a direct manifestation of patients’ cognitive inability to define and put closure to an experience, and their obsessional cognitive style and rituals are, in turn, attempts to compensate
for this inability.”

“In general terms, motivation refers to the tendency of the whole organism to be active in a selective and organized way, and special motivation refers to that tendency which is also biologically primitive and necessary for species survival (Hebb, 1966, p. 206). Thus, security motivation refers to a set of biologically-based (“hardwired”) species-typical behaviors directed towards protection from danger of self and others, suggesting the operation of a tendency that is biologically primitive and necessary for species survival. Furthermore, the speciestypical behaviors for protection of self or others include behaviors characteristic of OCD, namely, cleaning, checking, and hoarding, and presumably also the associated thoughts and ideas.”