İsteğin Acil Müdahelede Rolü

The Role of Volition in Emergency Response
İsteğin Acil Müdahelede Rolü

The response to an emergency situation may be pressing a brake of a vehicle. Or it may be a complex situation that has to be managed via “Cognitive strategies, such as, tolerating uncertainty, managing workload, planning for contingencies, and self-monitoring (Kontogiannis,1999)”. Emergency response may require the collective effort of a team controlling a dynamic complex system such as an electric or nuclear reactor.
Acil bir duruma müdahelede yapılacak iş bir aracın fren pedalına basmak olabilir. Ya da “belirsizliği tolere etmek, umulmadık durumlar için planlama yapmak, ve kendi kendini izlemek gibi düşünsel stratejiler (Kontogiannis,1999)” aracılığı ile yönetilmesi gereken karışık bir durum olabilir. Acil duruma yanıt bir elektrik ya da nükleer santral gibi dinamik karışık bir sistemi kontrol eden bir ekibin kollektif çabasını gerektirebilir.

The simplest response of an operator is a well memorized schemata, such as pressing the brake. He does not think about how to press it, this reaction to an emergency is an automatic process. Many drivers do not even remember how they managed to stop and escape from danger in serious accident conditions. They reacted with automatic processes which do not run in the working memory (Baars et al., 2007).
Bir operatörün en basit yanıtı bir fren pedalına basmak gibi iyi ezberlenmiş bir ‘schemata’dır(Eysenck et al., 1996). Ona nasıl basılacağını düşünmez, acil duruma tepkisi otomatik bir süreçtir. Ciddi durumlardan durarak ya da kaçarak kurtulan bir çok şoför bunu nasıl başardıklarını hatırlamazlar bile. Onlar normal iş yapma belleğimizin ve bilincimizin dışındaki bellek alanlarını kullanan otomatik süreçler ile tepki göstermişlerdir(Baars et al., 2007).

“all mental events are initiated and developed unconsciously. Indeed most mental events are probably completely unconscious(see Velmans, 1991). The chief difference between conscious and unconscious events could be the duration of the processes giving rise to them. If the duration is too brief, the event remains unconscious; it only reaches the awareness level if the duration is sufficiently long (Libet, 2006).”
“Bütün zihinsel faaliyetler bilinç dışında başlar ve gelişir. Gerçekten çoğunlukla zihinsel olaylar büyük olasıllıkla tamamen bilinç dışındadır(Velmans, 1991’e bkz). Bilinçli ve bilinç dışı olaylar arasında en önde gelen fark bunlara yol açan süreçlerin uzunluklarıdır. Eğer bu süre çok kısa ise, olay bilinçsiz kalır; olay ona yol açan ön süreç yeterli derecede uzun ise farkındalık seviyesine ulaşır(Libet, 2006).”

This means, the faster we do things the more automatic processes we use. When we are doing something if an other thing interferes we try to continue the first job automatically. At first we may continue with attention division, doing two tasks with some attention dedicated to both. If the workload of the second task increases we try to continue the first task with automatic processes, namely using resources out of the working memory. Bu olgu, ne kadar hızlı davranırsak o kadar fazla otomatik süreç kullanırız anlamına gelir. Bir şey yaparken başka bir şey araya girerse ilk işi otomatik olarak sürdürürüz. İlk başta her iki işe belirli ilgi miktarları ayırarak, ‘ilgi bölünmesi’ ile devam edebiliriz. İkinci işin yük ağırlığı artarsa birinci işi otomatik süreçlerle sürdürürüz yani iş yapma belleği ve bilincin dışında kaynaklar kullanırız.

Automatic processes are fast but not flexible as conscious processes. Pressing the brake is simple, fast and does not require elaboration. Things get more complex when the duration and variety of reactions that make up the emergency response increase. For example, the situation of the road, other cars etc. In any case, a series of automatic processes may have to get mixed with conscious decision etc…
Otomatik süreçler hızlıdır fakat bilinçli süreçler gibi esnek değildir. Frene basmak basittir, hızlıdır ve düşünmek gerektirmez. Acil durum yanıtını oluşturan tepkilerin süresi ve çeşitliliği artarsa işler karışır. Örneğin, yolun durumu, diğer taşıtlar vb… Herhangi bir durumda bir dizi otomatik sürecin bilinçli kararlarla iç içe geçmesi gerekebilir, vb…

My point of this complete note depends on:
Emergency response not only requires the execution of automatic processes but also their timely triggering, which has to be automatic.
Bütün bu notun dile getirmek istediği şey şu noktaya dayanır:
Acil yanıt yalnızca otomatik süreçlerin icra edilmesini değil fakat bunun yanında doğru zamanda, otomatik olarak tetiklenmesini gerektirir.

Automatic triggering of events in the mind is done by setting intentions such as : if this happens, do that. There is a condition what to do if that condition is realized. This condition can be anything, time, place, event, feeling… For example, you can teach a child not to cry when she falls down.
Akıl içinde olayların otomatik tetiklenmesi şu şekilde niyet ederek gerçekleşir: eğer bu olursa, şunu yap. Bir koşul ve o koşul sağlanırsa ne yapılacağı belirlenmiştir. Bu koşul herhangi bir şey olabilir; zaman, yer, olay, duygu… Örneğin, bir çocuğa düştüğünde ağlamamasını öğretebilirsiniz.

Automatic triggering of events in the mind is simple teaching, training in the most general sense. More specificly, it is conditioning. You condition the operator, to react specificly under specific conditions.
Zihin içinde olayların otomatik tetiklenmesi en geniş anlamda basit öğretim, eğitim olarak düşünülebilir. Daha özelde, koşullama düşünülebilir. Operatörü belirli koşullarda belirli şekillerde tepki göstermesi için koşullarsınız.

The problem is: the training cases have to be limited in content and not too complex, because they have to be responded automatically. It is impossible to cover every and each condition that may happen in an emergency case. Automatic processes can not be flexible and adaptive.
Sorun: koşullama eğitim örnekleri otomatik olarak yanıtlanacakları için içerik olarak sınırlı olmalı, karışık olmamalıdır. Bir acil durumda gerçekleşebilcek her bir koşulu ele almak imkansızdır. Otomatik süreçler esnek ve uyumlu olamaz.

Automatic process triggering can be viewed as a specialized memory process. Remembering something requires cues, keys to retrieve data. An automatic process triggering condition is the key to its action. For example, you set the intention that you will remember to buy bread when you come to the corner of your home’s street, then afterwards, you remember it when you come to the corner(Eysenck et al., 1996), provided that your workload and motivation and mental health enables it.
Otomatik süreç tetiklemesine özelleşmiş bir bellek süreci olarak bakılabilir. Bir şeyi hatılamak o veriye erişebilmek için ip ucu ya da anahtar gerektirir. Örneğin, evinizin köşesine geldiğinizde ekmek almayı hatırlamağa niyet edebilirsiniz. Daha sonra o köşeye geldiğinizde (Eysenck et al., 1996) zihinsel yükünüz, motivasyonunuz ve zihinsel sağlığınız izin verirse ekmek almağı hatırlarsınız.

Last but not the least, It is crucial to foster and underpin an other form of volition in regards to this problem:motivation. Motivation supports and sustains every and each cognitive activity. It supports human creativity, serenity, drive anything that may help the operator in trouble. Cognitive flexibility depends on the availability of sufficient motivation.
Son fakat sonuncu olmayan bir nokta, bu sorunla ilgili, isteğin bir başka şeklini desteklemek ve teşvik etmek gerekir: motivasyon. Motivasyon insan yaratıcılığını, soğukkanlılığını, azmini kısaca başı belada olan operatöre yardımcı olabilecek herşeye yardımcı olur. Zihinsel esneklik yeterli motivasyon olmasına bağımlıdır.

A due reference to various religious practices may be: fasting which is supposed to be automatic, begins with setting intention. It is done with the first pronoun ‘I’ and using reflective consciousness. It is interesting that human uses self while promising that self is going to abide by the rule when consciously it will not be there…
Çeşitli dini uygulamalarla kurulması gereken bir ilişki: oruç tutmanın otomatik olması beklenir ve niyet ederek başlanır. Niyet birinci tekil şahıs ‘ben’ ile ve ‘reflective consciousness’ ile yapılır. İnsanın kendinde olmadan bir kurala uymak için kendi kendine söz vermesi ilginçtir.

The beauty of the human mind.
İnsan aklının güzelliği.

Ali R+ SARAL

Kontogiannis, T. 1999. Training Effective Human Performance in the Management of Stressful Emergencies . COMPUTER SCIENCE, Cognition, Technology & Work, Volume 1, Number 1, 7-24, DOI: 10.1007/s101110050007.

Baars, B. J., Franklin, S. 2007, An architectural model of conscious and unconscious brain functions: Global Workspace Theory and IDA, Elsevier, Neural Networks Journal, Volume 20 Issue 9, November, 2007

Libet, B. 2006, Reflections on the Interaction of Mind and Brain, Elsevier Progress in Neurobiology 78 (2006) 322 – 326.

Eysenck, M. W., Keane M. T. 1996, Cognitive Psychology