Bir özellik haritası (feature map) bir veri vektörünü bir
özellik uzayına yansıtır. Makina
öğrenmesinde bunu yapmanın ardındaki ana mantık öğrenme algoritmanıza daha iyi
indirgenebilir ya da belirlenebilir bir veri sunmaktır.
Michael Veale, UCL PhD student in decision-making machine
learning systems and society
Veriyi yeniden haritalandırmak doğrusal olmayan şekilde
ayrılabilen veriyi daha yüksek bir düzlemde doğrusal olarak ayırma imkanını
sağlayabilir. Aşağıdaki şekilde x ve o ile X1 ve X2 eksenlerinde sembolize
edilmiş noktaları iki boyuttan üç boyuta çıkartırsak Z1,Z2,Z3 eksenlerine göre
kolaylıkla doğrusal olarak veri noktalarını ayırabiliriz.
Ülkemizde, bu teknik malesef çok yeni ve üniversitelerde
sınırlı sayıda insan tarafından biliniyor.
Oysa özellik haritalama sosyal ve yönetimsel konularda da
klaylıkla uygulanabilir ve çözümsüz diye baktığımız anarşi, terör, kürt
meselesi, kadına baskı vb konulara yaklaşım farklılıkları yaratılabilir.
Örneğin, kadın erkek sorunları nispeten doğrusal
yaklaşımlarla çözülebilir. Çünkü her iki
kesimin özellikleri nispeten ayrık unsurlar içeriyor bazı açılardan.
Ama trafikteki kadın-erkek davranışlarını modellersek aşağıdaki gibi çok net olmayan bir
tablo çıkabilir.
Bu durumda, yalnızca trafik kazalarının sayısı, ya da
çarpıcılığı yanında diğer bir çok unsur, örn. kaza yapanların ehliyet aldığı
yer, zaman, taşıtın bakımları ve muayene durumlar vb. bir çok özellik dikkate
alınırsa ayrımlar daha kolay yapılabilir, trafik kazaları için bir çözüm
bulunabilir.
regress
Aşağıdaki örnek bir baraj su seviyesi için yapılan ölçümleri
gösteriyor. Şekilde görüldüğü gibi kullanılan
doğrusal yaklaşım barajın tüm özelliklerini karşılayamıyor.
Oysa, özellik haritalama ile yapılan bir başka yaklaşım barajın davranışını hemen hemen gerçek değerleri ile modelliyebiliyor.
Korkarım, Türkiye’de yaygın
olan yaklaşım yukarıdaki ilk şekildeki gibi doğrusal. Ele alınan her konu, kolayca bir yaklaşımla
tek boyuta indirgeniyor ve doğrusallaştırılıyor. Çözemediğimiz bir çok
konuda olayın bütün
boyutlarını ele alıp belli ağırlık yaklaşımları deneyerek derinlemesine
yaklaşmak eksikliği var. Bir çok durumda ya da yetkili ağzından
konuşmalarda olaylar yalnızca güvenlik,
asayiş, askeri durum gibi tek boyutta ele alınıyor. Batı’daki yaklaşımı anlayamamızda bir etken
de bu sanırım.
Saygılar.
Ali R+ SARAL
