Dikkat Toplamanın Benlik Üzerindeki Etkisi

The Effect of Concentration on Self

Dikkat Toplamanın Benlik Üzerindeki Etkisi

When we hold something in our hand we feel its shape, heat, texture, humidity and thoughness.

Bir neseyi elimizde tuttuğumuzda onun şeklini, sertliğini, ısısını, nemini, dokusunu hissederiz.

We feel the same attributes of our hand relative to that object at the same time.

Aynı zamanda, o nesneye göre elimizin aynı özelliklerini hissederiz.

Anything that we percieve with our body makes us percieve our body also.

Vücudumuzla algıladığımız herşey vücudumuzu da algılamamızı sağlar.

Everything that we percieve with our body reminds us the self.  They nourish the self and makes it stronger.

Vücudumuzla algıladığımız herşey benliğimizi hatırlatır, onu besler, güçlendirir.

Any kind of systems operator  - from a simple driver to a pilot or air traffic controller, nuclear – thermal energy reactor operator –must control how much they concentrate and which things they divide their attention.

Herhangi bir sistem operatörü – basit bir otomobil sürücüsünden bir pilota veya hava trafik kontrolörüne, nükleer – termal enerji reaktörü operatörüne -  ne kadar konsantre olduğunu ve hangi şeylere ilgisini böldüğünü idare etmek zorundadır.

Situation awareness requires the preservation of self at even the most critical moments against full automaticity.

Durum Farkındalığı (Situation Awareness)  en kritik anlar içeren süreçlerde bile benliğin tam otomatikliğe karşı korunmasını gerektirir.

High concentration directed at external things stops the effect of their reflections on the self.

Dış nesnelere yönelik dikkat toplama o nesnelerin benlik üzerindeki yansımalarının oluşturacağı etkileri durdurur.

This situation causes the air traffic controller who has just solved a critical route conflict, to forget the other minor cases which still require to be handled.

Bu durum kritik bir uçak rotası çatışmasını henüz çözen bir kontrolörün diğer küçük fakat halledilmesi gereken durumları unutmasına neden olmaktadır.

The controller should use tactile control instruments (driving wheel design etc) or touch things while controlling so that he maintains self through touching.  Moving, touching control strips are necessary for the maintanance of controller’s self and hence his viewpoint.

Kontrolörün benliğini ayakta tutmak için dokunma ağırlıklı (tactile) kontrol araçları kullanması (direksiyon şekli tasarımı vb) veya idare ederken çeşitli nesnelere değmesi gerekir.  Hareket etmek, kontrol şeritlerini tutmak kontrolörün kendi benliğini ayakta tutması ve böylece kendi bakış noktasını koruması gerekir.

Body neurishes self.

Vücut benliği besler.

Bilincin Karar Vermede Rolü

(The Role of Consciousness in Decisionmaking)

Bilinçsizce karar vermek mümkün mü? Otomobilinizle hızlı giderken önünüze aniden bir çocuk atlarsa enine boyuna düşünüp ‘bilinçle’ durmaya mı karar verirsiniz?

Bilinçaltı ile ya da otomatik süreçlerimizle de kararlar veririz, bilincimiz devreye girmeden. Baars’ın GWT-Global Workare Theory’si iddia eder ki; zihnimizde çok sayıda bilinçdışı çalışan süreç var. Bunların yanında ortak bir iş bellek alanı var. Bu ortak iş bellek alanına bütün bilinçdışı süreçler erişebilir. Tabii, karışıklık olmaması için öncelikleri belirleyen mekanizmalar da olmalı.

Otomatik süreç haline gelmiş işler artık bu ortak bellek alanını ve ortak mekanizmaları işgal etmez. Bu yüzden, ortak imkanlar için sıraya girmezler. İşte bu yüzden otomatik süreçler (ezberden yapılan işler) çok hızlı ve çabuk sonuçlanırlar.

Aynı anda bir tek işi bilinçli yapabiliriz. Bu yüzden bilinçle yapılacak işler ortak iş belleğinden faydalanamak için sıraya girmek zorundalar. Oysa otomatik süreçler bu sıraya girmeden paralel yani aynı anda işlerini görebilirler. Örneğin matematiksel hesap işlemlerini, okumayı otomatik olarak yaparız.

Buraya kadar sorun yok gibi…

Büyük sistem operatörleri gerek eğitim sırasında gerekse sonra neyi bilinçli neyi bilinçsiz yaptıklarının özel bir dengesini kurmak zorundadırlar. Hava Trafik Kontrolörleri, Nükleer Santral Operatörleri vb. eğitimleri sırasında genel olarak psikoloji, özel olarak bilinç (consciousness studies) konularında eğitilmelidir. Bu amaçla yapılacaklar en azından Systems Psychology dersi kapsamına alınabilir.

Not: Bu konuda çk geniş bir literatür ve araştırmalar var. Ben tekrar onları buraya almak istemedim.

Towards a Mathmetical Model of Consciousness

Consciousness is a function. Its output is awareness.

Awareness = Consciousness( … )

Consciousness may produce different awarenesses qualitatively or quantitatively depending on time. For example the awareness of self may change at different moments of the day. Consciousness depends on time.

Awareness = Consciousness( time, … )

Consciousness changes for different subjects. A person may be more cost aware while an other does not. Also we can talk about the consciousnesses of a single person or a group of person. For example, human rights consciousness of a country or nation.

Awareness = Consciousness( time, subject, … )

Consciousness may change based on the context. Different contexts may cause the consciousness function to produce different awarenesses. Seeing a piano carried may make you think the weight of it while listening a performance may make you think about the instrument quality of it. Consciousness depends on context.

Awareness = Consciousness( time, subject, context, … )

Consciousness may change according to the experience of the person it belongs to. An experienced engineer may handle a problem and estimate its difficulty much different than a novice. Experience helps form the consciousness indirectly and as part of the background. A collection of past awarenesses may help form the experience. Experience is more than a collection of awarenesses but it also includes their interactions with each other and with knowledge as a whole.

Awareness = Consciousness( time, subject, context, experience, … )

Consciousness may change according to the amount and quality of knowledge it belongs to.

Awareness = Consciousness( time, subject, context, experience, knowledge, … )

Consciousness is a function or a process. The outcome is awareness. Awareness must be calculated from the input parameters, time, subject, context, experience, knowledge and the last parameter. This calculation may be done with an algorithm. Actually this algorithm can be defined as Consciousness itself… This brings us to the conclusion that Conciousness is somewhat recursive.

Awareness = Consciousness( time, subject, context,
experience, knowledge, Consciousness(…) )

Thinking of the development process of a child, and taking consciousness function as a constant such as sleeping vs being awake, the formula given above can explain the accumulation of experience and knowledge.

The problem with this approach is Consciousness function itself is not constant even during a day and also it changes gradually through a longer period of time. Consciousness learns and improves itself. This can be seen in artificial neuralworks with a learning mechanism. If we make a change according to this point, a final formula could be:

Awareness = Consciousness( time, subject, context,
experience, knowledge, algorithm )
algoritm = Neural Network (previous Consciousnesses())

I admit that this may look quite subjective for some but it is possible to reduce this assertion to concrete examples and narrow the subjectivity to the point of objectivity.

For example, if we design a system which checks numbers in its input, and senses a sequence that increases by two, the context becomes absolute. Experience may be formulated as past sequences that comply with the increase by two rule. Knowledge becomes the mathmetical calculation. The biggest difficulty is simulating the evolution from experience to knowledge. Knowledge may be limited first as sensing a regular increase, than sensing a regular increase of two. Neural Network algorithm and its learning ability may be used to teach this to the system.

Again, the key thing here is application. This model may be useful, if only applied in a specific domain to handle a specific problem.

Karar Vermenin Doğası Üzerine

On the Nature of Decision Making
Karar Vermenin Doğası Üzerine

The difficulty of making decisions can be made easier by choosing the right decision process. The approach, the epistemology of decision making has to be correctly chosen to make a difficult decision.
Karar vermenin güçlüğü karar vermek için gerekli süreci doğru seçerek azaltılabilir. Güç bir kararı başarıyla verebilmek için doğru yaklaşım, epistemoloji seçilmeli.

We have developed various techniques for making difficult decisions. Partial decisions, delayed decisions, temporary decisions, imperfact decisions, incomplete decisions, reduced decisions, extended decisions..
When studied closely each of these make decision taking easier.
Güç kararlar vermek için çeşitli teknikler geliştirmişiz. Kısmi kararlar, gecikmeli kararlar, geçici kararlar, ideal olmayan kararlar, eksik kararlar, indirgenmiş kararlar, genişletilmiş kararlar. Yakından incelendiğinde görülür ki bunların herbiri karar vermeği kolaylaştırır.


Partial decisions may be implemented in many ways. The basic principle is dividing a difficult task to smaller pieces. The decision may be taken as an aggregate of decisions made on various parts of the main task. The sub divisions may even be given by different individuals. A decision may be divided to subdecisions which are spreaded through time. This may be useful for time dependent tasks. Flight Plan Processing uses this tecnique for ensuring the safe surveillence of aircraft.
Kısmi kararlar bir çok şekilde gerçekleştirilebilirler. Temel prensip güç bir işin küçük parçalara bölünmesi. Ana işin çeşitli küçük parçaları üzerinde verilen küçük kararların toplamı ana kararı verebilir. Alt kısım karaları başka başka kişiler tarafından verilebilir. Bir karar zaman içinde dağılmış alt karar kısımlarına bölünebilir. Bu durum zamana bağlı işlerde kullanışlı olabilir. Uçuş planlama işlemleri uçakların güvenli seyri için bu tekniği kullanır.

Delayed decisions also help to clarify complex situations and minimize risk. Air traffic controllers try to delay their decisions as much as possible to avoid unnecessary moves and reduce risk.
Geciktirilmiş karalar da karışık durumları açığa çıkarmak ve riski en aza indirmek için bize yardımcı olurlar. Hava Trafik Kontrolörleri uçakalara gereksiz hareketler yaptırmaktan kaçınmak ve riski azaltmak için karar vermeği mümkün olduğunca çok geciktirirler.

Temporary decisions are used when nothing is clear but something has to be done. The chances are your choice may be correct. It is used emergency situations. Temporary decisions are used by companies when they do not have the ability to see the economic situation or the situation of their operations.
Geçici kararlar hiç bir şeyin belirli olmadığı fakat bir şeyin ille de yapılması gerektiği zamanlarda kullanılırlar.
Bir olasılık seçiminiz doğru olabilir. Acil durumlarda kullanılır. Geçici kararlar ekonomik durumu veya kendi önlerini göremeyen şirketler tarafından kullanılırlar.

Imperfact decisions are made when the ability of the workers or company is not enough. An imperfact decision is taken nevertheless to continue working and improve it ASAP.
İdeal olmayan kararlar çalışanların ya da şirketin yeteneklerinin-imkanlarının yeterli olmadığı zamanlarda kullanılır. Çalışmağa devam etmek ve durumu en kısa sürede iyileştirmek için ideal olmayan bir karar alınır.

An incomplete decision is not an imperfact decision. You make an incomplete decision with open options to be selected later on. It is used when flexibility is required.
Eksik bir karar ideal olmayan bir karar değildir. Sonradan seçim yapılabilecek açık seçenekler içeren eksik karalar verirsiniz. Esneklik gerekli olduğu zaman kullanılır.

Reduced decisions are logically reduced from the required decisions. They are not necessarily the same as the original decision but its results give the linearly independent items of the original decision.
İndirgenmiş kararlar gerekli kararlardan mantıksal olarak indirgenir. Orijinal kararın aynısı olmaları gerekmez fakat orijinal kararın lineer bağımsız unsurlarını içeren en az bir sonucu vardır.

Extended decisions may make things easier by enhancing the results area of the original decision.
Genişletilmiş kararlar bazı durumlarda orijinal kararı içeren sonuç alanını genişleterek işi kolaylaştırır.

It is not enough to educate and train students who can just think excellently. Students of mentally demanding professions should be trained to develop skills and habits of how they can reduce their load of thinking.
Yalnızca harika düşünebilen öğrenciler yetiştirmek yeterli değildir. Zihinsel yükü ağır mesleklerde çalışacak öğrenciler kendi zihinsel yüklerini nasıl azaltabileceklerine ilişkin yetenekler ve alışkanlıklar geliştirmeği öğrenmeli-öğretilmelidirler.

On the Nature of Decision Making

The difficulty of making decisions can be made easier by choosing the right decision process. The approach, the epistemology of decision making has to be correctly chosen to make a difficult decision.

We have developed various techniques for making difficult decisions. Partial decisions, delayed decisions, temporary decisions, imperfact decisions, incomplete decisions, reduced decisions, extended decisions... When studied closely each of these make decision taking easier.

Partial decisions may be implemented in many ways. The basic principle is dividing a difficult task to smaller pieces. The decision may be taken as an aggregate of decisions made on various parts of the main task. The sub divisions may even be given by different individuals. A decision may be divided to subdecisions which are spreaded through time. This may be useful for time dependent tasks. Flight Plan Processing uses this tecnique for ensuring the safe surveillence of air craft.

Delayed decisions also help to clarify complex situations and minimize risk. Air traffic controllers try to delay their decisions as much as possible to avoid unnecessary moves and reduce risk.

Temporary decisions are used when nothing is clear but something has to be done. The chances are your choice may be correct. It is used emergency situations. Temporary decisions are used by companies when they do not have the ability to see the economic situation or the situation of their operations.

Imperfact decisions are made when the ability of the workers or company is not enough. An imperfact decision is taken nevertheless to continue working and improve it ASAP.

An incomplete decision is not an imperfact decision. You make an incomplete decision with open options to be selected later on. It is used when flexibility is required.

Reduced decisions are logically reduced from the required decisions. They are not necessarily the same as the original decision but its results give the linearly independent items of the original decision.

Extended decisions may make things easier by enhancing the results area of the original decision.

It is not enough to educate and train students who can just think excellently. Students of mentally demanding professions should be trained to develop skills and habits of how they can reduce their load of thinking.

A Mathematical Model of Abstraction

Soyutlamanın Matematiksel Bir Modeli
A Mathematical Model of Abstraction

Soyutlamalar = { [a1 .. ai] a is a name and i € ( 1… N+) }
Abstractions = { [a1 .. ai] a bir isim ve i € ( 1… N+) }

ai = { name, [item1 .. itemj] name is the name of ith abstraction, item is the name of any object, j € ( 1… N+)}
ai = { isim, [şey1 .. şeyj] isim i. Soyutlamanın ismi, şey herhangi bir nesnenin ismi, j € ( 1… N+)}

Abstraction is realized by selecting a unifying attribute of a certain group of objects. The later use of this abstraction is done through looking up the existing abstractions list. As a first step the existing abstractions list is defined for this reason. Large systems require the frequent use of many terms, abbreviations, and acronyms. Each item of these is a list of abstractions of the problem domain.

Soyutlama belirli bir grup nesnenin ortak özellikleri seçilip buna bir isim vererek gerçekleşir. Bu soyutlamanın daha sonraki kullanımları ise ‘Soyutlamalar’ adlı varolanlar listesine bakarak gerçekleşir. Bu nedenle ilk olarak bir var olan soyutlamalar listesi tanımlanmıştır. Büyük sistemler çok sayıda kısaltma ve teknik deyim kullanımını gerektirir. Bunlara ilişkin sözlüklerin herbiri aslında birer varolan ‘soyutlamalar’ listesidir.

As seen in the second formula abstraction is grouping. Abstraction can be made up of any group of items. These items may also be abstract things. Thus an abstraction may be a grouping of other abstractions. For example, airplanes may be grouped as jets or propeller planes, an abstraction of two other abstractions.

İkinci formulde görüldüğü gibi soyutlamak gruplamaktır. Soyutlama herhangi bir nesneler grubundan oluşabilir. Bu nesneler soyut nesneler de olabilir. Yani bir soyutlama diğer soyutlamaların gruplaması olabilir. Örneğin uçaklar Jet uçakları, pervaneli uçaklar diye iki soyutlamadan oluşur. Bu iki grupta yolcu ve özel uçaklardan… Ama hepsi kanatlıdır ve motorludur. Eğer bu açıdan bakarsak uçaklar tek bir soyut gruptur. Eğer yolcu sayısı ve
kullanım açısından bakarsak uçaklar farklı alt gruplardan oluşur.

The flexibility of abstraction gives us the ability to approach different problems from different point of views.
Soyutlamadaki esneklik farklı sorunlara çeşitli açılardan yaklaşma imkanını verir.

Soyutlamanın Nesne Yönelimli Tanımı
An Object Oriented Definition of Abstraction


public abstract class AbstAbstraction {

ABSTRACTION IS GROUPING

ABSTRACTION IS GROUPING
SOYUTLAMAK GRUPLAMAKTIR

Miller(1956) has stated that human attention can focus on seven plus/minus two things at the same time.
Miller(1956) insan ilgisinin aynı anda yedi artı/eksi iki şey üzerinde yoğunlaşabileceğini ileri sürdü.

Abstraction enables us to handle more than nine things at the same time. Abstraction reduces things to one of their attributes. This eleveates the burden of handling the unnecessary mental load of treating a whole thing. For example, a ticket seller treats his customers as simple buyers nothing else.
Soyutlama bizeaynı anda dokuzdan daha çok şeyi idare etmemizi sağlar. Soyutlama şeyleri yalnızca bir özelliklerine indirger. Bu bizi şeyin tümünü ele almanın gereksiz yükünden kurtarır. Örneğin, bilet satan kişi müşterilerinin yalnız bilet almasıyla ilgilidir.

Abstraction is grouping. You can reduce five apples and ten peares (of different types) to two by handling them as just apples and peares. You can even reduce that to one by treating them as just fruits.
Soyutlamak gruplamaktır. Çeşitli tipte beş elma ve yine çeşitli on armutu yalnızca elma ve armuta indirgeyebilirsiniz. Hatta tümünü meyva olarak ele alıp tek bir gruba indirgeyebilirsiniz.

ABSTRACT - SOYUT (1)

SOYUT
1:Herhangi bir numuneden ayrıştırılmışlık.
1 a : disassociated from any specific instance
b : difficult to understand : ABSTRUSE
c : insufficiently factual : FORMAL

2:Nesneden ayrık olarak bir özelliği ele alma hali.
2: expressing a quality apart from an object

3:Bir konuyu soyut açıdan ele alma hali.
3 a : dealing with a subject in its abstract aspects : THEORETICAL
b : IMPERSONAL, DETACHED

4:Resimsel ya da sözel hiç bir temsil içerik aşımak için hiç ya da çok az
çaba harcayan, yalnızca içsel biçim taşıyan.
4: having only intrinsic form with little or no attempt at pictorial representation or narrative content


SOYUTLAMAK
1: Ayırmak, çıkarmak.
1: REMOVE, SEPARATE

2: Bir numuneye uygulamadan veya ilişkilendirmeden değerlendirmek.
2: to consider apart from application to or association with a particular instance

3: Kısa bir özetini çıkarmak
3: to make an abstract of : SUMMARIZE

4: İlgisini başka yere çekmek.
4: to draw away the attention of

Kaynağı:
Orta Çağ Latincesi "abstractus", sürüklemek - "absrahere" kelimesinin past participle şekli, kaynağı "abs-"
"ab-+ trahere" çekmek, çıkarmak
Medieval Latin abstractus, from Latin, past participle of abstrahere to drag away, from abs-, ab- + trahere to pull, draw

İlk bilinen kullanımı: 14. yy
First Known Use: 14th century

Kaynak: Merriam - Webster Online
http://www.merriam-webster.com/dictionary/abstract

Duyguların Konsantrasyona Etkileri - II

EFFECT OF FEELINGS ON CONCENTRATION - II
DUYGULARIN KONSANTRASYONA ETKİLERİ - II

What is forgetting? Anything which has remained a minimum period of time in our memory gets written in our long term memory. Anything which considerably gains our attention cannot be forgotten at all. There are limits to the quality of remembering though. A healthy person cannot forget his/her parents’ names for example. It is a fact that we have increasing difficulty to remember the details of the past as time proceeds. This should not make you think that you have forgotten everything. You lose the means to reach the memories not the memories themselves. Many times has a person got astonished at how many details he remember when he enters the same classroom he has gone to primary school.

Unutmak nedir? Belleğimizde minium bir süre kalan herhangi bir şey uzun dönem belleğimize yazılır. Dikkate alınacak kadar ilgimizi çeken herhangi bir şey bir daha unutulamaz. Hatırlamanın kalitesine ilişkin sınırlar var yine de. Sağlıklı bir insan kendisinin anne ve babasının isimlerini unutamaz örneğin. Zaman geçtikçe geçmişin ayrıntılarını hatırlamakta giderek artan güçlük çektiğimiz bir gerçek. Anılara erişmenin yollarını kaybederiz anıları değil. Bir çok kez kişi ilkokulda gittiği sınıfa girdiğinde ne kadar çok ayrıntı hatırladığına şaşırır.

What is temporary forgetting? Indeed all forgetting is temporary as we do not forget anything in our long term memory. I mean short term forgetting with temporary. For example when you are eating your favorite meal you forget the rest of the world. When you are studying for a critical exam you forget the rest of the world. When you go to shopping you forget to buy the most needed item.

Geçici unutma nedir? Gerçekte bütün unutmalar geçcidir çünkü uzun dönemli belleğimizdeki hiçbir şeyi unutmayız. Geçiciden kastım kısa dönemli unutma. Örneğin en sevdiğiniz yemeği yerken dünyanın kalan tarafını unutursunuz. Kritik bir sınava hazırlanırken dünyayı unutursunuz. Alışverişe gittiğinizde en gerekli şeyi almayı unutursunuz.

Air Traffic Controllers do forget also. After solving a critical situation, it is not rare that they forget they have to handle a secondary one. The large system controllers’ brains blank out or forget some critical data sometimes. I remember an airplane accident, in which the pilots socialized with some small talk and forget to enter a route point to the flight computer …

Hava Trafik Kontrolörleri de unuturlar. Kritik bir durumu çözdükten sonra, ikincil bir durumu halletmeleri gerektiğini unutmaları nadir değil. Büyük sistem operatörlerinin beyini bazan tamamen boşalır ya da bazı kritik verileri unutur. Bir uçak kazasında sohbete dalan pilotların uçuş bilgisayarına bir kontrol noktasını girmeği unuttuklarını hatırlıyorum.

Concentration causes forgetting. It focuses the attention on a certain subject area and considers only things related to this area. This causes the loss of access to the secondary areas and hence the temporary forgetting of them. Situation awareness concept is developed to handle this problem. Situation awareness requires continuous tracing of system variables whenever possible.

Konsantrasyon unutturur. İlgiyi belirli bir konu alanına odaklar ve yalnızca bu alan ile ilgili şeyleri dikkate alır. Bu, ikincil alanlara erişimin kaybına yol açar ve böylece onları geçici olarak unutturur. Durum farkındalığı kavramı bu problemi çözmek için geliştirilmiştir. Durum farkındalığı sistem değişkenlerinin mümkün olduğu her zaman sürekli taranmasını gerektirir.

Concentrating is good when absolute concentration on a single thing is needed. When a partial attention is required for a specific task besides the task of general surveillance of others it is not good to concentrate too much. Divided attention requires not too much concentration on only one of specific tasks. Concentration causes masking.

Konsantrasyon tek bir şey üzerinde mutlak bir konsantrasyon gerektiğinde iyi. Diğer işlerin genel takibi ile aynı anda belirli bir iş için kısmi konsantrasyon gerektiğinde çok fazla konsantre olmak pek iyi değil. Bölünmüş ilgi sözkonusu işlerden yalnızca belirli bir tanesi üzerinde konsantre olmamayı gerektirir. Konsantrasyon maskeler.

Everybody remembers a student who forgets her line when reading a poem from her memory in primary school. Excitement, strong feelings cause memory retrieval failures also. In this situation, concentration is not the culprit. Concentration is required and obtained. The required mental resources are ready. What is the thing that makes the child forget while reading the poem from her memory?

Herkes ilkokulda ezberden şiir okurken sözünü unutan bir öğrenciyi hatırlar. Heyecan, kuvvetli duygular da bellek erişim hatalarına neden olur. Bu durumda, konsantrasyon suçlu değil. Konsantrasyon gerekli ve elde edilmiş. Gerekli zihinsel kaynaklar hazır. Peki çocuğun şiiri belleğinden okurken unutmasına sağlayan şey nedir?

Another similar situation can be observed when you are walking down the apartment stairs. If you look at each step and each stair you step on, you tumble… If you get excited and afraid you get stiff your muscles harden. If you ‘let it go’, ‘let it lose’ a little bit and walk with confidence (to something out of your control) you walk down the stairs easily…

Bir başka benzer durum apartman merdivenlerinden aşağı yürürken gözlenebilir. Eğer bastığınız herbir basamağa dikkat ederseniz, tökezlersiniz. Eğer heyecanlanır ve korkarsanız adalelerinizi kasarsınız. Eğer bir parça ‘kendinizi rahat bırakırsanız’ ve güvenle yürürseniz (kendi dışınızda olan bir şeye güven) merdivenlerden aşağı kolaylıkla inersiniz…

If you concentrate too much, more than necessary and increase the stiffness of your posture, you increase your brain’s cognitive section’s control. On the other hand, remembering requires the functioning of your subconscious. You do not remember things with using your logic. You give hints, keys and then your subconscious finds and brings them to your conscious. Remembering requires a fine balance between conscious and subconscious entities. So, the primary school student who stiffens and gets excited does not give a chance to her subconscious to retrieve the lines. She fails.

Eğer aşırı konsantre olursanız (ya da gereğinden çok) ve duruşunuzun katılığını arttırırsanız, beyninizin muhakemesel kısmının kontrol ağırlığını arttırırsınız. Öte yandan, hatırlamak bilinçaltınızın fonksiyonlarının çalışmasını gerektirir. Şeyleri mantığınızı kullanarak hatırlamazsınız. Siz ipuçları, anahtarcıklar belirlersiniz, bilinçaltınız onları bilincinize getirir. Hatırlamak bilinç ve bilinçaltı arasında ince bir denge gerektirir. Dolayısı ile, kasılan ve heyecanlanan ilkokul öğrencisi bilinçaltına şiir satırlarını getirmek için şans tanımaz. Başarısız olur.

Tonus – posture, In fact, there is more to the problem than stiffening or hardening the muscles… Yes, when concentration increases cognitive abilities increase and they use most of the brain resources but how does this happen? How is the balance obtained between different functional parts of the brain? How does a professional theater actor remember thousands of lines without any mistake? What does a pianist learn in many years of education that she does not forget in the concert?

Adale gerginliği – vucut duruş şekli, bu adalelerinizi kasmak ve sertleştirmekten öte bir problemdir… Evet, konsantrasyon arttığında muhakemesel yetenekler artar ve beynin imkanlarının en büyük kısmını kullanırlar, fakat bu nasıl olur? Beynin farklı kısımları arasındaki denge nasıl sağlanır? Bir profesyonel tiyatro sanatçısı nasıl binlerce satırı hatasız hatırlar?

A professional learns to orchestrate his brains functional parts through education and professional practice. Choosing the right thinking speed sets the right timeframes to enable the brain to activate its right functional part itself. Excessive concentration hurts memory retrieval not only because of the muscle stiffening and hardened posture but also because of the thinking speed cognition reaches. Cognition can reach thinking speeds that feelings use by the help of high concentration. This may hurt the overall functioning of the brain and may be the subconscious (I have a few more words on that for the future articles).

Bir profesyonel kişi beyninin farklı kısımlarını yönetmeği eğitim ve profesyonel tecrübe ile öğrenir. Doğru düşünme hızını seçmek beynin doğru fonksiyonel kısmının kendini harekete geçirmesi için doğru zaman çerçevelerini oluşturur. Aşırı konsantrasyon yalnızca vucut duruşunun kasılması ve sertleşmesi nedeni ile değil muhakemenin ulaştığı düşünme hızı yüzünden bellek erişimine zarar verir. Muhakeme duyguları kullandığı yüksek düşünme(zihinsel işlem) hızlarına yüksek konsantrasyon yardımı ile çıkabilir. Bu beynin genel işlevlerine ve bilinçaltına (bu konuda bir ik kelime daha edecek lafım var) zarar verebilir.

There are many implications of the thinking speed. But, I will note here only, you must select the right timeframe and hence the right thinking speed in order to be successful in any task. Be careful feelings are the fastest processing brain activity, emergency processes(programmed), automatic processes (thinks you do by memorizing) are the second, cognitive processes the third, safety related risk sensing(the slowest). So, next time you lock the door of your house, do not behave as if you are typing on your computer. Last but not the least, the speed of cognition can be controlled by concentration. Some of the emergency processes such as fear etc. are built-in feelings, I indicate learned processes as emergency processes.

Düşünme hızının bir çeok etkileri ve sonuçları vardır. Fakat, burada yalnızca şunu belirteceğim, işinizde başarılı olabilmek için doğru zaman çerçevesini ve dolayısı ile doğru düşünme hızını seçmek zorundasınız. Dikkatli olunuz, duygular beyin içinde en hızlı faaliyettir, daha sonra sıra ile acil durum(koşullanmış), ezbere süreçler, muhakemesel süreçler, tedbir süreçleri ise en yavaş hızdadır. Dolayısı ile bird aha kapınızı kilitlerken, bilgisayarınıza yazı yazar gibi davranmayınız. Son fakat sonuncu olmayan, muhakeme hızı konsantrasyon ile kontrol edilebilir. Korku vb gibi bazı acil durum süreçleri genetik yapısal duygulardır,ben acil durum süreci derken ezberlenmiş süreçleri kastediyorum.

It is vital to select the right posture and muscle tonus which will give the correct message to our brain at first. Then one must set the right salience, the right time frame and thinking speed and then increase the concentration to the required level, nothing more nothing less… One can set himself the right mood to do a task by using his education and PERSONALITY. Each person is a different solution and each profession requires a specific mental set of human mind.

İlk olarak vucut duruş şekli ve adale gerginliğini doğru seçmek beynimize doğru mesajı vermek açısından hayati derecede önemlidir. İkincisi, kişi doğru uyanıklık seviyesi, kararlar için doğru zaman çerçevesi ve düşünme hızını seçmeli ve daha sonra konsantrasyonu gereken seviyeye çıkarmalı, ne fazla ne eksik… Kişi eğitimi ve KİŞİLİĞİ ile bir işi yapmak için doğru havaya kendini sokar. Herbir insan ayrı bir çözümdür ve her meslek insan zihninin özgün bir zihinsel düzenini gerektirir.

The Effect of Feelings on Concentration - II

What is forgetting? Anything which has remained a minimum period of time in our memory gets written in our long term memory. Anything which considerably gains our attention cannot be forgotten at all. There are limits to the quality of remembering though. A healthy person cannot forget his/her parents’ names for example. It is a fact that we have increasing difficulty to remember the details of the past as time proceeds. This should not make you think that you have forgotten everything. You lose the means to reach the memories not the memories themselves. Many times has a person got astonished at how many details he remember when he enters the same classroom he has gone to primary school.

What is temporary forgetting? Indeed all forgetting is temporary as we do not forget anything in our long term memory. I mean short term forgetting with temporary. For example when you are eating your favorite meal you forget the rest of the world. When you are studying for a critical exam you forget the rest of the world. When you go to shopping you forget to buy the most needed item.

Air Traffic Controllers do forget also. After solving a critical situation, it is not rare that they forget they have to handle a secondary one. The large system controllers’ brains blank out or forget some critical data sometimes. I remember an airplane accident, in which the pilots socialized with some small talk and forget to enter a route point to the flight computer …

Concentration causes forgetting. It focuses the attention on a certain subject area and considers only things related to this area. This causes the loss of access to the secondary areas and hence the temporary forgetting of them. Situation awareness concept is developed to handle this problem. Situation awareness requires continuous tracing of system variables whenever possible.

Concentrating is good when absolute concentration on a single thing is needed. When a partial attention is required for a specific task besides the task of general surveillance of others it is not good to concentrate too much. Divided attention requires not too much concentration on only one of specific tasks. Concentration causes masking.

Everybody remembers a student who forgets her line when reading a poem from her memory in primary school. Excitement, strong feelings cause memory retrieval failures also. In this situation, concentration
is not the culprit. Concentration is required and obtained. The required mental resources are ready.
What is the thing that makes the child forget while reading the poem from her memory?

Another similar situation can be observed when you are walking down the apartment stairs. If you look at each step and each stair you step on, you tumble… If you get excited and afraid you get stiff your muscles harden. If you ‘let it go’, ‘let it lose’ a little bit and walk with confidence (to something out of your control) you walk down the stairs easily…

If you concentrate too much, more than necessary and increase the stiffness of your posture, you increase your brain’s cognitive section’s control. On the other hand, remembering requires the functioning of your subconscious. You do not remember things with using your logic. You give hints, keys and then your subconscious finds and brings them to your conscious. Remembering requires a fine balance between conscious and subconscious entities. So, the primary school student who stiffens and gets excited does not give a chance to her subconscious to retrieve the lines. She fails.

Tonus – posture, In fact, there is more to the problem than stiffening or hardening the muscles… Yes, when concentration increases cognitive abilities increase and they use most of the brain resources but how does this happen? How is the balance obtained between different functional parts of the brain?
How does a professional theater actor remember thousands of lines without any mistake? What does a pianist learn in many years of education that she does not forget in the concert?

A professional learns to orchestrate his brains functional parts through education and professional practice. Choosing the right thinking speed sets the right timeframes to enable the brain to activate its right functional part itself. Excessive concentration hurts memory retrieval not only because of the muscle stiffening and hardened posture but also because of the thinking speed cognition reaches. Cognition can reach thinking speeds that feelings use by the help of high concentration. This may hurt the overall functioning of the brain and may be the subconscious (I have a few more words on that for the future articles).

There are many implications of the thinking speed. But, I will note here only, you must select the right timeframe and hence the right thinking speed in order to be successful in any task. Be careful feelings are the fastest processing brain activity, emergency processes(programmed), automatic processes (thinks you do by memorizing) are the second, cognitive processes the third, safety related risk sensing(the slowest). So, next time you lock the door of your house, do not behave as if you are typing on your computer. Last but not the least, the speed of cognition can be controlled by concentration. Some of the emergency processes such as fear etc. are built-in feelings, I indicate learned processes as emergency processes.

It is vital to select the right posture and muscle tonus which will give the correct message to our brain at first. Then one must set the right salience, the right time frame and thinking speed and then increase the concentration to the required level, nothing more nothing less… One can set himself the right mood to do a task by using his education and PERSONALITY. Each person is a different solution and each profession requires a specific mental set of human mind.

Duyguların Konsantrasyona Etkileri - I

EFFECT OF FEELINGS ON CONCENTRATION - I
DUYGULARIN KONSANTRASYONA ETKİLERİ - I

This is about the effect of feelings on focused attention and concentration. There is a difference between focused attention and high concentration. Focused attention requires the use of attention resources for a very limited area or task. Concentration is different from focused attention. Concentration does not exclude whole areas of interest unless they can be linked to the subject at one or other level of abstraction. That’s why we talk about deep concentration but not deep focusing.
Bu yazı duyguların dikkat toplamak ve konsantrasyona etkileri üzerine. Dikkat toplamak(focused attention) ile yüksek konsantrasyon(high concentration) arasında bir fark var. Dikkat toplamak ilgi kaynaklarının(attention resources) çok küçük sınırlı bir alanda odaklanmasını gerektirir. Konsantrasyon odaklanmış dikkatten farklıdır. Konsantrasyon konu ile bir soyutlama seviyesinde ya da öbüründe ilişikilendirilebilen alanların tek tek herbirinin tümünü dikkate alır, dışlamaz. Zaten bu yüzden ‘derin dikkat(deep concentration)’ dan bahsederiz, ‘derin odaklanmadan’ değil.

The effect of feelings, namely getting sentimental or a certain affective mood during a task may have certain effects to the quality of the work done. These effects may be positive in the short term as increasing motivation under /against too much load. They may be negative as the effect of an airplane accident on the air traffic controllers who must still continue to control the remaining hundreds of aircrafts in the air.
Duyguların etkisi yani duygusallaşma veya bir iş yaparken belirli bir duygusal hava yapılan işin kalitesi üzerinde bazı etkiler yapabilir. Bu etkiler aşırı yük altında çalışırken motivasyon-şevki arttırarak kısa vadede olumlu olabilir. Bir uçak kazasının hala havada olan yüzlerce uçağı kontrol etmek zorunda olan hava trafik kontrolörleri üzerindeki etkisi gibi olumsuz da olabilir.

Feelings control the thinking speed hence control the depth and establish the context of thinking. Thinking speed is a commonly used term but diffrent hormones effect different parts of the brain and may cause working speeds in those regions. It may not be wise to use thinking speed in place of a global brain speed performance as in CPU speeds of the computers. I refer to the cognitive processing speed of the brain when I mention thinking speed. It is also interesting to question what exactly thinking speed means. Is it the propagation speed of signals in the neural networks via chemical reactions? Or is it the inverse of the resolution duration of a minimal decision taking in the neural networks?
Duygular düşünme hızını kontrol ederler böylece düşünme derinliğini kontrol ederler ve bağlamı(context) oluştururlar. Düşünme hızı genelde kullanılan bir deyim fakat farklı hormonlar beynin farklı kısımlarını etkiler ve bu bölgelerde farklı çalışma hızlarına neden olurlar. Düşünme hızını bilgisayarların CPU hızları gibi genel bir beyin performans hızı şeklinde kullanmak akıllıca olmaz. Düşünme hızı dediğimde bahsettiğim beynin muhakeme hızını (cognitive processing) kastediyorum. Düşünme hızının tam olarak ne belirttiğini sorgulamak ilginç sonuçlara götürür. İşaretlerin zihin sinirsel ağlarında kimyasal etkileşimlerle yayılma hızı(propagation) mı? Yoksa Zihin sinirsel ağlarında alınan en küçük kararın oluşma süresinin bir bölü değeri mi?

There certainly exist time frames in the brain processing which establish time limits for the propagation of signals in the neural networks. These time limits may be set by hormones which control the chemical conditions that in turn control the propagation conditions in these networks. Feelings effect the hormon production and flow in the body. Hence feelings effect our cognitive abilities, namely decisions.
Beynin işleyişinde sinirsel ağlarda işaret yayılmasına sınırlar koyan zaman çerçeveleri olduğu muhakkaktır. Bu zaman sınırları kimyasal reaksiyonları ve bunlar aracılığı ile ağlarda yayılım koşullarını kontrol eden hormonlar tarafından belirleniyor olabilir. Böylece, duygular muhakeme yeteneklerimizi yani kararlarımızı etkiler.

Speaking of thinking speed, one must not forget the dynamic character and differentiate between minimal and major variations. The effect of minimal variations may be positive on the thinking performance while the reverse on major variations. Also, one must consider the gradual and sudden changes. The effect of gradual changes may create complex situations such as the loss of the situational awareness in pilots while making smalltalk with colleagues. The effect of sudden changes may be good when the operator is well trained and can control the extra influx of the hormones to increase his performance in emergencies.
Düşünme hızı dendiğinde, kişi dinamik tabiatı unutmamalı ve küçük ve büyük değişimler arasında ayrım yapmalı. Küçük değişimlerin düşünme performansı üzerinde etkileri olumlu olabildiği gibi büyüklerin ki olumsuz olabilir. Aynı zamanda, kişi yavaş yavaş ve ani değişimleri dikkate almalı. Yavaş değişimlerin etkisi durum farkındalığı(situation awareness)nın kaybı gibi karışık durumlar yaratabilir. Operatör iyi eğitilmiş olup fazla hormon akımını karşılaştığı olağanüstü durumdaki performansını arttırmak için kullanabilirse ani değişimlerin operatör üstündeki etkisi olumlu olabilir.

Last but not the least, the feeling of taste is the key to onderstanding feelings as much as seeing for understanding cognition. Tasting sets the way to feeling and seeing to thinking, developmentally and evolutionarily.
Son olarak fakat en sonuncu önemde olmayan bir nokta: görme duyusu zihinsel muhakeme yeteneğini anlamakta ne kadar anahtar ise tat alma duyusu da duyguları anlamakta anahtardır. Tat alma duyguları anlamak için, görme duygusu ise düşünmeği anlamak için yol açar, bebeklikteki gelişim süreci ve insanın evrim süreçleri açısından…

The Effect of Feelings on Concentration

This is about the effect of feelings on focused attention and concentration. There is a difference between focused attention and high concentration. Focused attention requires the use of attention resources for a very limited area or task. Concentration is different from focused attention. Concentration does not exclude whole areas of interest unless they can be linked to the subject at one or other level of abstraction. That’s why we talk about deep concentration but not deep focusing.
The effect of feelings, namely getting sentimental or a certain affective mood during a task may have certain effects to the quality of the work done. These effects may be positive in the short term as increasing motivation under /against too much load. They may be negative as the effect of an airplane accident on the air traffic controllers who must still continue to control the remaining hundreds of aircrafts in the air.

Feelings control the thinking speed hence control the depth and establish the context of thinking. Thinking speed is a commonly used term but diffrent hormones effect different parts of the brain and may cause working speeds in those regions. It may not be wise to use thinking speed in place of a global brain speed performance as in CPU speeds of the computers. I refer to the cognitive processing speed of the brain when I mention thinking speed. It is also interesting to question what exactly thinking speed means. Is it the propagation speed of signals in the neural networks via chemical reactions? Or is it the inverse of the resolution duration of a minimal decision taking in the neural networks?

There certainly exist time frames in the brain processing which establish time limits for the propagation of signals in the neural networks. These time limits may be set by hormones which control the chemical conditions that in turn control the propagation conditions in these networks. Feelings effect the hormon production and flow in the body. Hence feelings effect our cognitive abilities, namely decisions.

Speaking of thinking speed, one must not forget the dynamic character and differentiate between minimal and major variations. The effect of minimal variations may be positive on the thinking performance while the reverse on major variations. Also, one must consider the gradual and sudden changes. The effect of gradual changes may create complex situations such as the loss of the situational awareness in pilots while making smalltalk with colleagues. The effect of sudden changes may be good when the operator is well trained and can control the extra influx of the hormones to increase his performance in emergencies.

Last but not the least, the feeling of taste is the key to onderstanding feelings as much as seeing for understanding cognition. Tasting sets the way to feeling and seeing to thinking, developmentally and evolutionarily.

Boşluğa Bakmak - To Look at Space

Boşluğa bakmak tabiatı gereği bir nesneye bakmaktan farklı. Boşluğa bakmak tanımı gereği boş olan bir alana ya da hacime bakmak demek. Çünkü en azından bakan kişi var.

Bir nesneye bakınca gözümüz ona odaklanır. Dikkatimiz ve ilgi kaynaklarımız o nesneye yoğunlaşmasına neden olur.

Bir de genel manzaraya – büyük resme bakarken kullandığımız bakış tekniğimiz var. Bu bakışta tek tek nesnelere odaklanmadan genel bir bakış söz konusu. Aslında belki de bu hacme bakmağa en yakın olan bakış türü. Aslında baktığımız şey, o manzarayı oluşturan unsurların yarattığı soyut nesnesel hacim…

Soyut hacim nedir öyle ise? Soyut nesnelerin oluşturduğu kümelerin belirli bir kaç boyutta yarattığı büyüklüktür.

Tekrar başa dönersek… Hacme bakmak odaklanmağa dayanan en temel görme (ve ardındaki zihinsel dikkat-konsantrasyon) fonksiyonlarının zıttını tetiklemek gerektir. Örneğin bir koruda (seyrek olmalı) tek tek ağaçlara bakmak yerine ağaçlar arasındaki uzaklığa bakmak, bu uzaklıkları karşılaştırmak vb dikkatin dağılmasına ve relax – rahatlamağa neden olabilir. Belirli bir şeye bakmamak kişiyi rahatlatır.

TO LOOK AT SPACE

To look at the space is different by its definition from looking at an object. To look at a space is by definition to look at a space inside an area or volume. Because there exists at least the observer.

Our eyes focus when we look at an object. Our attention concentrate on that object.

When we look at a panaroma-general view we use a special technique of looking. We do not look at individual objects but view the general view. In fact this may be the closest way to look at space. Indeed when we view a panaroma we do not look at the elements that form the general view but the abstract volume that they create…

What is abstract volume then? Abstarct volume is the entity that is created in multiple dimensions by a set of abstarct entities.

If we reutrn back to the beginning once more… Looking at space should trig the opposite of looking functions that are based on focusing (and the other cognitive functions such as attention and concentration). For example, to look at individual trees in a sparsely populated woods vs. looking at the spaces between trees and comparing them etc. may help to difuse concentration and get relaxed. Looking at nothing or not dpecific things may help to relax.

YOĞUN DİKKAT

Yoğun dikkat zihnimizin yeteneklerinin kıymetli bir parçası… Yoğun dikkatin uygulandığı konu, süresi, sona erdirilişi kadar tetiklenişi ve gerçekleştirici zihinsel mekanizmalar da önemli…

Örneğin, sık sık rastladığımız bir durum: Sohbet sırasında bir kişi belirli bir memleket meselesi konusunda konuşurda konuşur meseleyi bir çok yönden ele alıp derinleştirir… Bu yoğun dikkatin boşa harcandığı, başlayış tetiklemesi, konu, süre ve durdurucu unsurların yanlış çalıştığı ve zihinsel enerjinin boşa harcandığı
bir durum…

Zihinsel gücün korunması ve doğru harcanması için yoğun dikkatin bilinçli bir şekilde kullanılması gerekir. Dostum Servet BAŞOL Bey bir mektubunda şöyle yazmıştı:

“Yoğun dikkat, zorunluluk hallerinde yararlıdır.
Zorunluluk ise dışarıdan gelmediği sürece, yani insan içinde böyle bir zorunluluk duyduğunda, sorgulamak
gerektir. Bu daha çok bencilliğin devreye girmesi, fedakarlığın ertelenmesi ve vücudun gerekleri dışında
zorlanmaması ilkesi ile aşılabilir”. Servet BAŞOL

İnsan kendi içinde sık sık yoğun dikkat kullanma ihtiyacı hissediyorsa bu zihin sağlığı açısından kötü bir işarettir.

Yoğun konsantrasyonu tetikleyen mekanizma en azından bazı durumlarda şöyledir: Bir şey üzerinde yoğun dikkat sağlamak için aynı şeye uzun sür sabit olarak bakmak gerekir. Ya da söz konusu şey soyutsa, örn. bir düşünce ya da problem ise aynı şeyi sabit olarak tek ya da farklı açılardan düşünmek gerekir.

İnsan tek bir nesneye bakarak konsantre olur, nesneler arasındaki hacme bakarak dikkatini dağıtır.

The Right of Time

Time has its own rights. Humans, animals, nature, children, plants, almost everything has some basic rights. Time has its basic rights also…

At the moment that an event takes place between two opponents, justice gets set as one is right the other is wrong or at least to a degree or on the basis of some limiting conditions. Among all these conditions time has a special privilege, it has a right also in establishing the justice.

After the initial conditions that establish the ‘right’ on the basis of justice, time begins to tick. If the conditions related to the dispute are dependent on time, at the end of a certain period of time the ‘winning’ side at the beginning may find itself as ‘losing’…

An other example from engineering: To solve a technical problem, it is not enough to know the subject… You must do research and then analyse the problem, diagnose and locate the problem, etc… You must put your time into solving the problem. In the beginning some problems seem impossible to solve but if you put the necessary time and may be some more it is certain you will solve the problem. It is only a matter of time. Because it is the right of time.

Geçmişi Unutmak Bilinç Altına Bırakmak

Hep bir şeyleri hatırlamak için çaba harcarız. Peki ya unutmak için çaba harcar mıyız? Belki olmuş olan kötü bir şeyi unutmağa çabalayabiliriz. Ama dişçide diş çektirip sonra olanları unutmağa çalışan kişi azdır. Hatırlamak ne kadar bilinçli bir çaba gerektirse de unutmak o kadar kendiliğinden olan doğal bir işlemdir sanki…

Geçmişi unutmak nedir? Bizi derinden etkilemiş bir şeyi unutmamız mümkün mü? Teorik olarak belleğimizde belirli bir süre kalmış bir şeyi ölünceye kadar beynimiz saklar. Burada önemli olan, o şeyin üzerinde dikkatimizi toplayıp bir süre durmuş olmamız. Bu durum, o şeyin beynimizdeki semantik ve diğer yapay sinir ağlarında kendisi ile ilgili sinir hücreleri ile arasında yeterli bağlantılar kurulmasını sağlar.

Bir şeyi algılayıp üzerinde belirli bir süre dikkatimizi toplamamız aslında büyük bir zihinsel yükü sırtımıza yükler. Bu gerekli ya da gereksiz yükten kurtulmamız, unutmamız çok daha uzun bir süre gerektirir. Unutmak daha çok bilinçaltının yürttüğü otomatik süreçler ve garbage collection ile gerçekleşir.

Zihinlerinin kontrol yetenekleri artmış büyük sistem operatörleri ve mühendisleri giderek bilinçaltlarına daha az insiyatif tanırlar. Bu durum, onların sırtındaki gereksiz hatırlayış yüklerini arttırır. Aynı durum, toplumsal olarak uzun süren sorunların karmaşıklığında görülür. Unutmak yeteneğimiz sorun çözme yeteneğimizin bir parçasıdır.

Gerçi her zaman mümkün olmayabilir fakat, bir tarih ve saat seçip ‘Şu andan itibaren geçmişe ait hiçbir şeyi hatırlamayacağım’ demek gerekir. Bu andan itibaren, bilinçli olarak, farkında olarak geçmişte olan olayları düşünmemeğe karar vermek gerekir.

Geçmişi hatırlamağa çalışmamak, geçmişi unutmak değil. Acil ihtiyaç olduğunda, bilinçaltımız gerekli olan şeyi bulup getirir. Kendinize güveniniz.

The perception and assignment of meaning to randomness

Somewhere on the Aegean coast of Turkey, two miniscule particles of sand lies together on the beach. Infact millions of them lie together there… Is it a coincidence or contingency that they lie together? It is not even a coincidence. There is not any meaning to it. If you name it as coincidence it is because you percieve things a intentional or coincidence etc… it is how you percieve things nothing else… Also the words ‘sand particle’, ‘beach’, ‘coast’ would not exist and we would not name those ‘things’ as as such if we did not have a vacation there, if we did not come to meet these things… There were not any coasts, sand dooms etc on the Mars or any planet till we, the human beings come and ‘discover’ them and gave them names…

Perceptions lie at the bottom of every mental activity – including cognition in general. Nature builds intelligence based on perception. Once we meet the sand particles, and many of them, we simple see or feel the warmth of them. We do not assign any meaning to them at this phase. The necessity to tell them or to remember them easily causes us to desribe them. Finally it is easier to give them a name. How we name things depend on how we relate to them rather than to their internal attributes.

The naming process causes us to use deeper levels of meaning as we get to learn more about things and the interaction between things develop. While there is a minimum common ground of the meanings of words, there still are different views to things which bring different meanings to their names.

Different levels of meanings create abstraction and the abstract names and concepts. This creates the possibility to use basic names with different meanings in different contexts.

The way we name sand particles on the beach displays our tendencies to name randomness. Some times we name random things as if they are absolute entities (accompanied with a strong sense of belief). Sometimes we do not care whether it is random or not and name the whole thing or process – as beach. Sometimes we get so high in abstraction that we name it as if from somewhere high in the atmosphere – as coast…

The perception and assignment of meaning to ramdomness is a critical mental process which displays the strength and weaknesses of the individual human mind. It is no coincidence that the initial signs of many behavioral or clinic mental problems are related to the deficiencies in this area.

Gürültünün Gerekliliği (I ve II)

Gürültü nedir? Gürültü bir eşiktir, bir sınırdır. Bir işaretin belirlenebilirliğinin kaybolduğu bir sınırdır. Burada, işaret bir amacı ya da değeri olan anlamlı bir faaliyettir. Bir barda oturan bir grup insan, birbirleri ile konuşurken barın sessiz haline ya da çalan müziğe göre fazla olan bir gürültü seviyesi yaparlar. Gürültü soyut anlamlar taşıyabilir ve kamuoyu anketlerinde gürültü ya da bir konuda karar verirken kararı zorlaştıran ilişkisiz bilgi gürültüsü gibi…

Eğer beynimizdeki sinir ağlarını düşünecek olursak, bu devreler bilgi kirliliği içeren giriş verileri alsalar da,
Yani çok açık olmayan durumlarda da doğru kara verebilirler.

Gizemli, bir şekilde, gürültü neyin doğru neyin yanlış olduğunu belirleyebilir çünkü karar alınan koşulları belirler. Gürültü, konuya göre neyin ilişkili neyin ilişkisiz olduğunu belirler, kararı belirleyen unsurların sınırlarını belirler.

Gürültü karar vermek için gerekli eşiği belirler. Çevremizdeki olgular üzerinde izlenimlerimizin açık olmadığı durumlarda, çevre koşullarımızı değiştirerek olguları daha açık görmeğe çalışırız. Aslında, sorunları çevremizdeki gürültü seviyesini yarlayarak çözeriz. Çevremizden gelen işaretler tamamen net olmadığı zamanlar gürültü sağlıklı kararlar vermemiz için gerekli olabilir.

GÜRÜLTÜNÜN GEREKLİLİĞİ - II

Bir keman solisti konçerto çalarken orkestra belirli yerlerde durur ve ona ustalığını göstermesi için imkan tanır. Solist genellikle süratli çalınan ve icrası ustalık isteyen zorluklar içeren geçitler çalar. Çalış hızı arttıkça vücudu ile sallanarak ifade ettiği görsel unsurlar azalır. Konsantrasyonunun tamamı yayı ve kemanına yoğunlaşır. Hatta yay hareketlerini de azaltarak geniş hareketlerden kaçınır. Konsantre olan insan gereksiz hareketlerden kaçınır, enerjisini tamamen üzerinde çalıştığı işe yoğunlaştırır.

Konuya bir de gürültü açısından bakarsak, zor bir işi becermek için konsantre olan insan hareketlerindeki gürültü/işaret oranını azaltır. Gürültü belirli bir amaca yoğunlaşmamış dolayısı ile ‘ziyan edilmiş’ bir enerjidir bir bakıma…
Gürültü bir eşiktir. Anlamlı bir işaretin duyulmaz hale geldiği, anlamını yitirdiği, diğer sesler arasında kaybolduğu bir sınır. Gürültülü bir ortamda bizi çağıran kişinin sesini bize duyurması için gerekli ses şiddeti eşiği gibi…

İnsan algılaması bir bütün olarak, duymak duyusunda olduğu gibi adaptif. Belirli şiddette bir sesi duyduğumuzda kulağımız ona alışır ve eskisi kadar ondan rahatsız olmaz. Daha da önemlisi o ses şiddetinin altındaki sesleri daha zayıf duyar.
Duymak duyusunun özellikleri genel olarak insan algılaması için de geçerli. Örneğin, bir toplumda siyasi olarak yaratılan ortam gürültüsünün seviyesinin yükselmesi o toplumun bazı olayları algılama gücünü azaltır.

Gürültünün eşik etkisinin güzel bir uygulaması panik riskini azaltmak için kullanılır. Telefrik ve uçak gibi araçlarda hafif bir müzik çalınışı kişinin algılama seviyesine ilişkin eşiği yükselterek gereksiz korku düşüncelerine kapılmasını engelleyici etki yapar.

Gürültü tatil kasabalarındaki barlarda ses şiddeti ve içerik olarak öyle seçilir ki kişinin hiçbir şey düşünememesine hizmet eder. Bu durumda eşik o kadar yüksektir ki kişinin düşünmesi mümkün değildir. Seçilen müzik içeriği de bu durumu güçlendirecek şekilde basittir ve tekrarlar içerir.

Bazı uçak kazalarında pilot kabininde pilotlar ve diğerleri arasında derinleşen sohbetlerin kötü etkisi olduğu görülür. Amaca uygun olmayan konular gürültü olarak değerlendirilirse, oluşan algılama eşiği o kadar yükselir ki pilotlar asli görevlerine ilişkin olguları algılayamazlar. İlginin bir amaca adanması yetmez, bir nedenle atanabilir olması da zorunludur. Sorumluluk kişinin kendisini hem bir amaca adamasını hem de her an bu amacın gereğini yerine getirebilecek uyanıklığı korumasını gerektirir.

Sevgi saygı ülkemizde ‘çok’ önemli gelenekler… Fakat ülkemizde her sene normalin üzerinde sayıda trafik kazası oluyor. Acaba bunlarda şoförün konuşma vb nedenlerle dikkatinin dağılması, algılama eşiğinin yükselerek olayları algılamasının etkisi az mı? Avrupa deyişi ile ‘Otomobil yalnız şoför tarafından değil içindekiler tarafından hep birlikte kullanılır’. Maalesef özellikle bizim yaşlı kuşağımız hala FAYTON KÜLTÜRÜ ile hareket ediyor arabaya bindiklerinde. Ulaştırma Bakanlığımız otoyollar, uçuş hatları inşa etmek ile meşgul. Acaba bir yandan kendi kültürümüzün değerlerini koruyup dönüştürerek öte yandan topluma modern ulaşım kültürünü kazandırmak kimin görevi?

Gürültü eşiği doğru seçildiğinde aşırı kontrol içeren muhakeme gücünü azaltabilir. Bu durum düşünürken hep akla takılı bir izi takip etmektense bilinçaltımızın ortaya çıkaracağı bir alternatife olanak sağlayabilir. Bir diğer işlevi de sonuca hemen gidilmesini engelleyerek muhakemede geciktirici bir etki yapması olabilir. Bir meslektaş ile birkaç kelime sohbet etmek farkında olmadan bilinçaltımızın sorunu çözmesini sağlayabilir.

Her işi yapmak için uygun bir/birkaç gürültü seviyesi vardır. Bu gürültü seviyesini o işin yapımını yüklenmiş yönetici kişi seçmeli.

The Necessity of Noise

What is noise? It is a threshold. A threshold at which point a signal loses its identifiability. Here, signal means meaningful activity which has a purpose or value. A group of people sitting at a bar, makes noise because of talking with each other relative to the silent state of the bar or relative to the music being played at that moment.
Noise may carry abstract meanings and may carry various threshold functions such as noise in public decision enquettes or unrelated information on a subject you are trying to make a decision.

If we think of neural networks in our brains, these circuits make correct decisions although they get some garbage(noise) in their inputs, namely not very clear situtions.

Mysteriously, noise may decide what is wrong what is right because it sets the environment to make a decision.
It eliminates what is relevant what is not according to the subject, it sets the boundaries of the elemnts that will make the decision.

Noise sets the threshold for making a decision. In situations where the input namely our observations of the phenomena around us are not clear, we try to clear things by changing or adjusting to the environment before we make decisions. In fact we solve the problem by adjusting the noise threshold. Noise may be necessary in order to make healthy decisions when the inputs are not completely clear.

BAKIŞ ALGORİTMALARI (Algorithms of Looks)

Boş boş bakmak
Bir noktaya bakmak
Tek tek ayrıntılara değil bütüne bakmak
Geniş açı bakmak

Israrla bakmak
Bakışlarını kaçırmak
Gözlerinin içi gülerek bakmak
Kara kara haince bakmak

Bakarken gözü takılmak
Bir şey aramak için tarayarak bakmak
Gözünün ucuna takılmak
Baktığını görmemek

Bakarak paylamak
Bakışları ile ezmek
Bakarak dinlenmek
Bakarak şükretmek

Şekillere bakarak düşünmek
Bakarak icad etmek
Yaptığı resme esere
Bakarak yaratmak

Bakarak cihazları izlemek
Bakarak anlamak
Bakarak sorun çözmek
Bakarak konuşmak

…(daha yüzlercesi bulunabilir)

Hep aynı şeye bakarak
Dikkat toplamak
Şeyler arasındaki ilişkilere
Hacme bakarak rahatlamak

THE FUNCTION OF SYMBOLS IN ATC AND ITS MENTAL EFFECTS

INTRODUCTION
Miller’s rule states that a human can handle seven plus minus one things in his/her mind at the same time. If the number increases the human mind groups these items so that the number of groups remain less than seven plus minus one(attention span).

Grouping things according to a certain point of view is called abstraction.You can group things first than you can group the groups you have formed and so on. Every step of grouping in this process is called an abstraction level.

Whenever the human mind tries to handle things that overpassess its capacity to handle things simultaneously
it does abstraction. Air traffic control(ATC) is no exception of this fact. ATC systems are complex discrete event dynamic systems. These systems are huge in the sense that they can handle the whole air space of large countries such as Germany or Turkey.

An air traffic control system ensures that airplanes move safely from one geographical point to another. In order to do this each airplane’s safety is given to the responsibility of an air traffic control officer (ATCO) at each point of time in its journey.

The complexity arises from the fact that you have to establish areas of control responsibility for each controller. An ATCO can handle upto 12-13 airplanes at the same time depending on the size of its control area and density of the air traffic. So, in order to control an air space as large as Turkey there must be quiet a number of control sectors. Actually, you generally have first, a number of air spaces depending on the geography and the height, such as eastern Turkey, western Turkey air spaces and lower air space and higher air space which may be divided at flight level 280. The more the number of sectors the more difficult it is to assign tasks to these sectors in coordination with others.

It is inevitable to use abstractions when one just imagines the complexity and the size of an ATC system and the risks involved with it. The first abstraction is the types of control, such as area control, approach control and tower control. The type of the traffic specifies the character of the system that handles it. For the sake of simplicity, and due to my experience I will mention only the area control from now on.

THE USES OF SYMBOLS
The human-kind expressed itself with symbols long before he/she found the letters and writing[1]. Symbols provide a visual representation of an idea or word as can be observed in Far Eastern alphabets and languages. The symbols played a vital role in the development process of alphabets. One can only imagine a little bit the difficulty people experienced in inventing a language first, then writing and then creating an alphabet. But it should be simple even for a dummy to appreciate the importance of using symbols in our life to fight against the difficulties that we meet.
“Symbols provide a visual representation of an idea or word. Children who find difficulty in reading can be helped to visualise the meanings of words by seeing a symbol.” Symbols In Education - Why we use symbols [2].
“Unlike things, feelings and ideas are difficult to exchange. People wishing to exchange physical objects may simply hand them to each other. Feelings and ideas, however, are without physical substance. They cannot be handed directly to another person. Rather, they must be exchanged through the use of symbols–things that represent or stand for other things.”[3]
The origins of our existence, the meaning of life und so weiter are no simple things to handle and this situtaion is not an exception to our ways of handling difficulties. For example : “The concept of using images in worship finds its origins in the Old Testament. The Temple contained numerous visual images, including the cherubim on the Ark of the Covenant. The Temple Solomon built for the Lord contained many carvings of trees, gourds, flowers, and angels (1 Kings 6). It is clear that God did not forbid images used in the Sanctuary to glorify God[4].”
Abstraction and the use of symbols are vital elements in solving math problems or others in science. The use of arbitrary symbols and the process of symbolisation have made possible the discourse of modern mathematics and logic. “Mathematics uses symbols in creative ways. Two such methods, one dealing with the process of `alphabetisation' and the other based on the notion of `formal similarity', are described. Through these processes, originally meaningless symbols get embodied and coded with meaning through mathematical writing and praxis[5].”
We use symbols when things are difficult to rxpress such as feelings, like a red rose for a lady. Arts is a wide spread application area of this use of symbols. “In the play Macbeth, Shakespeare uses many symbols to add to his story. His use of blood, water, light, dark, rampant animals, and even the witches are examples of how he used symbols to add depth to his play. These symbols were often times recurring and they were all related to the central plot of the play[6].”

THE FUNCTION OF SYMBOLS
1- Symbol extracts what is important – relevant and preserves it
2- Symbol makes it reacheable against all odds its a KEY
3- Symbol provides insulation – better cooperation at the related levels.
4- Symbol provides preservation.
5- Symbol increases processing speed.
6- Symbol decreases mental workload and the amount of relevant speech.
7- Symbol provides space for future enhancements by making abstractions.

THE USE OF SYMBOLS IN ATC
The air space used by the airplanes have to be abstracted so that a human being can easily manage the airplanes flying in his own area of responsibility. Simply this means a map but that does not suffice alone…

You must abstract the height, the third dimension in a humanly controllable manner: This means flight levels. The height difference between FL’s are something around 300Ms. Breaking the third dimension to constant and seperate flight levels gives us many facilities: the ability to fly at a certain direction at each level, given a certain filight level you do not have to worry on vertical seperation, limitation references for ascends and descends and many more…

After you have the airspace map, you should choose reference points to fly from and to fly to, also reference points where certain actions have to be taken such as entry and exit points where adjacent centers or sectors have to be acknowledged…

If you think about the size of the German air space, and the number of planes flying concurrently, you can quickly appreciate that a single controller is vital but totally insufficient to do the job. A single ATCO can control 12-15 aircrafts(A/C) at the same time. So you must divide the airspace into enough small sized sectors to reduce the workload to humanly manageable levels. Once more we made an abstraction and created sectors.
Each sector has a symbol, a few characters long to symbolize the section of the airspace they stand for.

An other abstraction is done to facilitate the route declaration in the voice and electronic communications.
Instead of telling each point the A/C is going to fly over, the pilot says uppergreenone (UG1), this indicates a sequence of many points in direction depending on the departure and arrival airport. Each route has a symbol like UG1 which identifies it.

All the symbols used in ATC, points, routes, and their attributes such as entry(NP),exit(XP) etc. are identified in a static data storage or Static Data Bank(SDB). SDB is the symbol of the Static Data Bank. The marvelous character abstraction is you can do abstractions to create the entities that are used to make abstractions of the real life. The Term SDB is used by both ATC interface people who change the static properties of the system and also by the engineers who maintain the software system that supports the operations. The world of the ATC engineers is a complete abstraction full of symbols, actually they use online dictionaries while it is impossible to remember everything.

SDB handles the static properties of the air traffic. The dynamic properties of the air traffic is handled in the Dynamic Data Bank – DDB. Flight level changes, mid air entries, category changes, speed changes usw. all are recorded in the DDB. DDB is an abstraction of the dynamic attributes of the air traffic. It is defined via many symbols that reflect these attributes.

Actually the ATCOs are generally not aware of what is in DDB or SDB. They use other abstractions and many symbols. A flight plan is an abstraction of what a pilot tends to do with his airplane indicating departure and arrival aerodromes, speed, height over all the route points, route, time schedule etc. Strips are small strip of paper which outlines this information in this small area with many symbols. The area must be as small as possible because of the spae limitation on the ATCOs control table. The controller has also the keyboard and display system, the radar screen and ATN messages to use. All of these are highly abstract modellings of the real life air traffic. All of them use many symbols.

THE ROLE OF SYMBOLS IN ATC
From the point of an air traffic controller using symbols is not only being able to identify them but also having the right feel of them. Aviation is not only a science based technological area but it is also an art and air traffic control is no exception to that.

The use of symbols makes things more identifiable and increases comprehension by the use of phrasepology in the pilot – controller voice communication. An air plane appears as a small symbol and a vector indicates the direction and speed it flies on the radar screen. There is height, speed etc data all written as symbols + numeric values… The static control points, airports etc. all are indicated as symbols. There is even a book of ICAO which you can find these values.

But, the controller is not supposed to see all these symbols and overabundance of information, in all this mass, he simply has to keep the mental picture of the traffic in his mind. Similar to a theatre artist, he should not try to remember the text or what movements he should do, he has to keep his audience going according to the point where they are in the act.

This is also reflected in the evolution of a controller. He begins with the easiest sector and like performer he rehearses his role many times and gets to know the stage he is acting. If you remember my example about the use of symbols in Sheakspear plays, symbols help the controller to get hold of the reality, the actual reality at that moment of time during the play… Symbols play a crucial role in helping the air traffic controller to do so.

THE EFFECT OF SYMBOLS ON THE ATCO FROM THE POINT OF SYSTEMS PSYCHOLOGY
The use of symbols reduce the mental load of the air traffic controller. Unfortunately, the homeostatic
tendency and ever increasing traffic load causes the air traffic controller get more load in this situation.
At the end of the day, the use of symbols causes the air traffic controller to get more traffic load.

Similarly spatial processing increases the load of the controller instead of decreasing it. Large radar screens provide ample space to hold many more symbols, tables, etc.

One important point to remember; symbols contribute to our subconscious. Anything we do not understand goes to our subconscious. When concentrating on a traffic situation both on voice and radar a controller’s subconscious gets busy with the other things, and these are symbols which he does not have attentional resources to deal with. So, they go to the subconscious. Just like watching an art work that you do not understand.
You try to make an abstraction to overcome the difficulty you face by pushing that thing into your subconscious.
If you know how to interact with your subconscious then your subconscious will pop up the problem back to you, and in percieving the problem once more you will have formed abstraction of it, namely ‘ah that flight that I skipped’.

In fact, symbols are the key to understanding the character of air traffic control. Phraseology reminds me abstract languages, the rule based structure the logic, all the symbols on the radar screen and the slow stepwise movements of airplanes has a certain lyric effect almost poetic, and the strength of symbols has a religious tone, with all the controllers and engineers walking slowly in and around the control center like the Branchid priests serving at the antic oracle’s Didyma.

KAYNAKLAR:
[1] The Park Ridge Center, al.hurd@advocatehealth.com
“Before the written word, human beings used symbols as the primary means of self-expression. Hope and fear, joy and sorrow, sickness and health, love and hate, good and evil, yin and yang, feminine and masculine — all found early expressions as symbols.”
[2] Symbols In Education - Why we use symbols
“Symbols provide a visual representation of an idea or word. Children who find difficulty in reading can be helped to visualise the meanings of words by seeing a symbol.”
[3] Britannica Student's Encyclopedia
“Unlike things, feelings and ideas are difficult to exchange. People wishing to exchange physical objects may simply hand them to each other. Feelings and ideas, however, are without physical substance. They cannot be handed directly to another person. Rather, they must be exchanged through the use of symbols–things that represent or stand for other things.”
[4] The use of Images, Signs, and Symbols in Anglican Worship By Rev. Rebecca
“The concept of using images in worship finds its origins in the Old Testament. The Temple contained numerous visual images, including the cherubim on the Ark of the Covenant. The Temple Solomon built for the Lord contained many carvings of trees, gourds, flowers, and angels (1 Kings 6). It is clear that God did not forbid images used in the Sanctuary to glorify God .”
[5] The Use of Symbols in Mathematics and Logic by Sundar Sarukkai
“Abstract. It is commonly believed that the use of arbitrary symbols and the process of symbolisation have made possible the discourse of modern mathematics as well as modern, symbolic logic. This paper discusses the role of symbols in logic and mathematics, and in particular analyses whether symbols remain arbitrary in the process of symbolisation. It begins with a brief summary of the relation between sign and logic as exempli_ed in Indian logic in order to illustrate a logical system where the notion of `natural' sign-signi_ed relation is privileged. Mathematics uses symbols in creative ways. Two such methods, one dealing with the process of `alphabetisation' and the other based on the notion of `formal similarity', are described. Through these processes, originally meaningless symbols get embodied and coded with meaning through mathematical writing and praxis. It is also argued that mathematics and logic di_er in the way they use symbols. As a consequence, logicism becomes untenable even at the discursive level, in the ways in which symbols are created, used and gather meaning.”

[6] ESSAY SAMPLE ON "THE USE OF SYMBOLS IN MACBETH" The Use of Symbols in Macbeth
“In the play Macbeth, Shakespeare uses many symbols to add to his story. His use of blood, water, light, dark, rampant animals, and even the witches are examples of how he used symbols to add depth to his play. These symbols were often times recurring and they were all related to the central plot of the play.”

Ne yaptığını bilmek ve ITIL

Amerika’da hocalarımdan biri demişti. ‘Ali okulun bahçesine çıktığında ilk önce ne yapacağına karar vereceksin, nereye gittiğini bileceksin, ne yaptığını bileceksin!’ Batı kültüründe, özellikle de Amerikan kültüründe önemli bir kavram ‘ne yaptığını bilmek’. Sartre’ın olgusalcılığında bilinçaltı ve otomatik süreçlere yer olmaması bir tesadüf mü acaba?

Biz de adettir, saymak ölçmek ayıptır. Ne kadar kazandığınızı sayarsanız bereketi kaçar işinizin! Sevgilerimiz bile ölçülmez hatta bu yüzden ölçüsüzdür sevgilerimiz… Küçük çocukları annelerini ne kadar sevdiklerini göstermeğe zorlarız şaka yollu, kollarını açarak… Sevginin ölçülmezliğidir küçük çocuğun kendi kollarını alabildiğine açarak göstermeğe çalıştığı… Kısacası bizim kültürümüzde fazla ölçüp biçmek hesaplamak ayıptır.

Batı kültüründe ise hemen herşey ölçüp biçmeğe dayanır. ‘Eğer ölçemiyorsan yönetemezsin’ der çok bilinen bir Batı dünyası sözü… Amerikan kültüründe Avrupa’dan daha farklı olarak konsantrasyon ve hareket öndedir. Örneğin basketbol oyununda olduğu gibi… Hedefe konsantre olmak, ne yaptığını ne istediğini an be an bilerek hareket etmek, nesiller boyu bir milleti soyut ülküler değil somut bir davranış kültürüne göre yetiştirmek şüphesiz Amerikan başarısında önemli bir rol oynar.

Amerikan nüfüsunun temelinin, göçmenlerden ve onların yetiştirdiği yeni nesillerden oluştuğunu düşünürsek, hedefe konsantre olmak ve ne yaptığını bilmek kavramlarının niye bu kadar önemli olduğunu daha iyi anlarız.
Gemi ve denizcilik kültürüdür bütün bunların altında yatan. Nüvesinde yatan her bir ferdi onlarca gün süren çetin bir Atlantik yolculuğundan geçerek oluşmuş bir millettir Amerikalılar.

Bizim kültürümüz ise konsantre olan insanı pek sevmez… Biz hayal eden, dalan kendini duygularına kaptıran,
sevince coşan insanlar yetiştiririz. Bizim insanımız tepesi atınca gözü bir şey görmez, kasırga gibi eser, döver, savaşır. Bizim insanımız fedakardır, öyle hissederse eğer canı dahil herşeyini verir. Vb. Bizi bize anlatmağa gerek yok. Son bir nokta, biz kültürümüzü kendi haline bırakırız, pek yönlendiremeyiz Amerikalılar gibi…
Aslında, bu da bizim kültürümüzün ve içinde bulunduğumuz coğrafyanın bir gereğidir.

Şimdi bu durumda Batı dünyasında geliştirilmiş ITIL(1)’ı alıp Türkiye’ye uygulamak acaba ne kadar gerçekçi olur? Kısa bir süre ITIL’ı yayarak var olmak çabası içindeki bir şirkette yönetici olarak yaptığım kadarı ile, bu çok zor bir iş… Bakıyorsunuz konuştuğunuz kişi yukarıda bahsettiğim ‘ölçmezsen yönetemezsin’ prensibini dahi bilmiyor, bilse bile reddediyor. Ekonomik kararların çok kısa vadeli olarak verilebilmesi, yönetimden stratejisinden çok kısa süreli gerçekleşen olayların ve olguların anlık etkileri ile karar vermeğe ‘zorunlu’ bir yönetim anlayışı ölçmeği gereksiz hatta anlamsız kılabiliyor bir çok şirkette…

Bu durumda TIFIL uygulamasına geçmek için atılacak ilk adım, Yardım Masası ve Operasyonel durum gözlemeğe yönelik araçları kullanmak. Sorunların müşteri tarafından bildirilmesi ve kayda alınıp ilgililere atanması şu andaki Türkiye durumunda geçerli olabilecek bir hedef. Operasyonel durum gözlemeğe yönelik büyük panel ekranlar da gösterişi ve bir bakışta karışık ve geniş bir network üzerindeki sistemleri görmek için cazip… Ama Yardım Masası sistemine giren isteklerin takibi ve Hizmet Seviyeleri ile ilişkilendirilmesi gibi şeyler bizim ülkemiz ekonomisi ve insanı için fazla soyut ve hayali…

Ekonomideki sığlığın bir sonucu her alanda yetersiz eğitim, kalite ve sayıda eleman kullanımı. Ayrıca, ITIL’ın gerektirdiği karışık bir sistemi kurmağa yönelik donanım ve yazılım yatırımından kaçınan şirketlerin sayıları az da değil, üstelik sözünü ettiğim şirketler küçük te değil.

Bir başka sorun da, ITIL’a geçişin sürekli, adım adım ilerleyen sabırlı bir çalışma ve yatırım gerektirmesi… Bilmem bu size bir şey hatırlatıyor mu? Biz de çok yaygın bir yönetim tekniği, projeleri olabildiğince geciktirip daha sonra da en kısa sürede bitmeğe zorlayarak maliyetleri düşürmek değil midir?

ITIL konusunda hem IBM’in hem de HP ‘nin çeşitli ürünleri var. HP’nin sunduğu bazı ürünler .net’ten bile çok geri teknolojide fakat HP sunduğu ITIL ile ilişkili tüm ürünlerinin bütünsel işlevselliği ile dikkat çekiyor.

ITIL governance’ı yani yönetilebilirliği arttıran bir yaklaşım Yönetilebilirliğin artması yani yönetimin kontrol yeteneğinin artması daha alt seviyelerdeki çalışanların insiyatiflerini azaltıcı bir etki yapabilir bazı durumlarda.
Örneğin, Yardım Masası kanalı ile Hata Yönetimi, bazı durumlarda müşterinin doğrudan teknisyeni arayıp işini çabukça ve ‘kolayca’ halletmesini engelleyebilir. Unutmamak gerekir ki Governance Amerikan kültürü tarafından ve Amerikan toplumunun ihtiyaçları ve çalışma şekline göre geliştirilmiştir. Türkiye’nin şu andaki durumunda rasyonel midir düşünmek gerekir.
Kısacası, TC devleti açık ve kesin bir karar verip, Batı değerlerini, kültürünü tereddütsüz benimsemeden ve buna ilişkin global ekonomik kararları uygulamağa koymadan ITIL’ın Türkiye’de adım adım, yavaş yavaş vb. uygulanması imkansız değilse bile zor bir iştir. Tabii, bu tür bir yaklaşımın başarısı, bir milletin binlerce yıllık kültürünü ‘silmeğe’ bağlanamaz. Türk insanının başarısı, ‘ense yapmağı’ bırakıp yaşamın her alanında yeni ve modern bir kültür (göbek atma kültürü değil) yaratabilmesine bağlıdır .


KAYNAKLAR:
1) The IT Infrastructure Library, An Introductory Overview of ITIL® V3, Version 1.0

KISACA ITIL NEDİR? What is ITIL in a few words?

ITIL (IT Infrastructure Library) Bilişim Teknolojisi Hizmet Yönetimi için en iyi uygulamalarca yönlendirilen
bir inşa iskeleti sağlar(1).
ITIL (IT Infrastructure Library) provides a framework of Best Practice guidance for IT Service Management(1).

ITIL dökümanlarında bulunan tavsiyeler tanımlayıcı ya da çare sunucu değildir fakat, ITIL’ın en iyi sonuçlar doğurduğu uygulamalara dayanır.
The advice contained within this guide is neither definitive nor prescriptive, but is based on ITIL Best Practice.

BT yöneticileri için baş edilmesi gereken güçlükler daha yüksek kalitede BT hizmetleri verebilmek için ticari yönetim ile eşgüdüm ve işbirliği içinde olmak ve hizmet veriş ile hizmet optimizasyonunda daha ticari ve müşteri odaklı olmaktır.
The challenges for IT managers are to co-ordinate and work in partnership with the business to deliver high quality IT services a more business and customer oriented approach to delivering services and cost optimization

Hizmet Yönetiminin birincil hedefi BT hizmetlerinin ticari ihtiyaçlara uygunluğunu ve onlara desteğini güvence altına almasıdır. BT hizmetlerinin ticari süreçleri desteklemesi zorunludur, fakat BT’nin ticari dönüşümü kolaylaştırıcı bir aracı rolünü oynaması da giderek önem kazanmaktadır.
The primary objective of Service Management is to ensure that the IT services are aligned to the business needs and actively support them. It is imperative that the IT services underpin the business processes, but it is also increasingly important that IT acts as an agent for change to facilitate business transformation.

Bir hizmet belirli bedelleri ödemek ve riskleri almak zorunda kalmadan müşterinin istediği sonuçları elde edişini kolaylaştırarak müşteriye artı-değer teslim etmenin bir yoludur.
A service is a means of delivering value to customers by facilitating outcomes customers want to achieve without the ownership of specific costs and risks.

Hizmet Yönetimi müşterilere hizmetler şeklinde artı-değer sağlamak için gerekli bir dizi uzmanlaşmış kurumsal yeteneklerdir.
Service Management is a set of specialized organizational capabilities for providing value to customers in the form of services.

Hizmet yönetimi yalnızca hizmetleri teslim etmekten daha ötesi ile ilgilenir. Her hizmet, süreç veya altyapı bileşeni bir yaşam-döngüsüne sahiptir ve hizmet yönetimi strateji ile başlayıp tasarım ve operasyonel duruma geçiş ve sürekli iyileştirişi dikkate alır.
Service management is concerned with more than just delivering services. Each service, process or infrastructure component has a lifecycle, and service management considers the entire lifecycle from strategy through design and transition to operation and continual improvement.

ITIL BT hizmet yönetiminde en başarılı uygulamaları tarif eden bir kamu çerçeve-yapısıdır. BT’nin yönetilebilirliği için bir çerçeve-yapı, ‘hizmet zarfı’ sağlar ve teslim edilen BT hizmeti kalitesinin sürekli ölçümü ve geliştirilmesi üzerine hem ticari hem de müşteri bakış açılarından yoğunlaşır
ITIL is a public framework that describes Best Practice in IT service management. It provides a framework for the governance of IT, the ‘service wrap’, and focuses on the continual measurement and improvement of the quality of IT service delivered, from both a business and a customer perspective.

ITIL İngiltere’de Central Communications and Telecommunications Agency (CCTA) adına Her Majesty’s Stationery Office (HMSO) tarafından 1989 ve 1995 yıllarında basılmıştır. CCTA şimdi Office of
Government Commerce (OGC) altına alınmıştır. İlk kullanımı İngiltere ve Hollanda ile sınırlı idi. ITIL’ın ikinci bir versiyonu 2000 ve 2004 yılları arasında bir dizi düzeltilmiş kitap olarak basılmıştır.
ITIL was published between 1989 and 1995 by Her Majesty’s Stationery Office (HMSO) in the UK on behalf of the Central Communications and Telecommunications Agency (CCTA) – now subsumed within the Office of Government Commerce (OGC). Its early use was principally confined to the UK and Netherlands. A second version of ITIL was published as a set of revised books between 2000 and 2004.

Bir ITIL rehberinin anahtar kısımları:
Key sections within an ITIL guide:

Hizmet Stratejisi: Stratejik hedeflerin başarılışı stratejik varlıkların kullanımını gerektirir. Bu rehber hizmet yönetiminin stratejik bir varlığa nasıl dönüşeceğini gösterir.
Service Strategy: The achievement of strategic goals or objectives requires the use of strategic assets. The guidance shows how to transform service management into a strategic asset.

Hizmet Tasarımı: Kaliteli Hizmet teslimini, müşteri memnuniyetini ve etkin maliyetli hizmet sağlanışını
güvence altına almak amacıyla stratejiyi gerçekleştirmek ve hizmetlerin gerçek hayattaki ortama geçişini kolaylaştırmak için BT hizmetlerinin tasarımına BT uygulamaları ve süreçleri ile birlikte rehberlik etmek.
Service Design: guidance on designing IT services, along with the governing IT practices, processes and policies, to realize the strategy and facilitate the introduction of services into the live environment ensuring quality service delivery, customer satisfaction and cost-effective service provision.

Hizmete Geçiş: yeni ve değişikliğe uğramış hizmetlerin işletime geçişini sağlayacak yeteneklerin geliştirilişi
İle ilgili rehberlik; Hizmet Stratejisinin Hizmet Tasarımında yazılı gereklerinin Hizmet İşletiminde etkin bir şekilde uygulanmasını hata ve kesinti risklerini kontrol altında tutarak garanti etmek.
Service Transition: guidance for the development of capabilities for transitioning new and changed services into operations, ensuring the requirements of Service Strategy, encoded in Service Design, are effectively realized in Service Operations while controlling the risks of failure and disruption.

Hizmet İşletimi: Müşteri ve hizmet sağlayıcı için değer sağlanışını garanti amacıyla hizmetlerin teslim ve destek aşamalarında etkinlik ve verimlilik elde etmek üzerine rehberlik. Stratejik hedefler nihai olarak Hizmet İşletimi tarafından gerçekleştirilir.
Service Operation: guidance on achieving effectiveness and efficiency in the delivery and support of services to ensure value for the customer and the service provider. Strategic objectives are ultimately realized through Service Operations.

Hizmet İyileştirmesi: daha iyi tasarım, hizmetlerin tanıtımı ve uygulanışı, iyileştirme çabalarını ve sonuçlarını Hizmet Stratejisi, Tasarım, İşletime Geçiş ve İşletim ile ilişkilendirişte müşteriler için artı değer yaratmak ve var olan değerleri sürdürmek.
Service Improvement: guidance in creating and maintaining value for customers through better design, introduction and operation of services, linking improvement efforts and outcomes with Service Strategy, Design, Transition and Operation.



REFERENCES:
1) The IT Infrastructure Library, An Introductory Overview of ITIL® V3, Version 1.0