Hiç bir his ya da duygu yoktur ki şu veya bu şekilde bir iradesel davranışı hazırlamasın ya da en azından onun hazırlanışında payı olmasın.
WUNDT
§14 VOLITIONAL PROCESSES.
İRADESEL SÜREÇLER
Wilhelm Max Wundt (1897), Outlines of Psychology - Translated by Charles Hubbard Judd (1897)
1. Every emotion, made up, as it is, of a series of interrelated affective processes having a unitary character, may terminate in one of two ways.
Bütünleştirici bir niteliğe sahip, birbirleriyle ilişkili, bir dizi hazsal süreçten oluşuk her duygu iki yoldan biriyle sonlanır.
It may give place to the ordinary variable and relatively unemotional course of feelings.
Yerini duyuların alışılmış değişken ve görece duygusuz işleyişine bırakır.
Such affective processes that fade out without any special result, constitute the emotions in the strict sense ...
Özel bir sonuç vermeden sönüp kaybolan böyle haz süreçleri en yalın anlamda duyguları oluşturabilir...
The process may, in a second class of cases, pass into a sudden change in sensational and affective content, which brings the emotion to an instantaneous close; ... these are called volitional acts. The emotion itself together with its result is a volitional process.
İkinci bir durum sınıflamasında, süreç duyusal ve hazsal içerik içinde ani bir değişime geçiş yapabilir ve bu geçiş duyguyu o anda sonlandırır; ... bunlara iradesel davranış denir. Duygu kendi sonucu ile birlikte bir iradesel süreçtir.
A volitional process is thus related to an emotion as a process of a higher stage, in the same way that an emotion is related to a feeling. Volitional act is the name of only one part of the process, that part which distinguishes a volition from an emotion.
Bir üst aşama süreci olarak bir iradesel süreç, bir duyguya bu şekilde ilişkindir, tıpkı bir duygunun bir his ile ilişkili olduğu gibi. İradesel davranış sürecin yalnız bir kısmının ismidir,
onun bir iradeyi bir duygudan ayıran kısmı olarak.
The way to the development of volitions out of emotions is prepared by those emotions in connection with which external pantomimetic movements (p. 173) appear. These movements appear chiefly at the end of the process and generally hasten its completion; this is especially true of anger, but to some extent also of joy, care, etc.
Duygulardan irade oluşturulmasına giden yol, harici pantomimetic (pantomimdeki gibi salt hareketsel-ARS) hareketlerin onlarla ilişkili olarak ortaya çıktığı duygular tarafından hazırlanır. Bu hareketler çoğunlukla sözkonusu sürecin sonunda ortaya çıkar ve onun tamamlanmasını hızlandırır; bu özellikle kızgınlık için doğrudur, fakat bir ölçüde sevinç, esirgeme, vb. için de geçerlidir.
Still, in these mere emotions, the changes in the train of ideas which are the immediate causes of the momentary completion of the emotion in volitions and also the characteristic feelings attending these changes, are all wanting.
Yine de, bu salt duygular içinde, duyguların o anda iradeye dönüşmesinin anlık nedeni olan düşünce sıralaması içindeki değişiklikler ve dahası bu değişikliklere eşlik eden tipik duygular ‘istek’’tir.
This close interconnection of volitional acts with pantomimetic movements necessarily leads us to look upon those volitions which end in certain bodily movements resulting from the preceding train of ideas and feelings, that is, those [p. 184] ending in external volitional acts, as the earliest stages in the development of volitions.
İradesel davranışların pantomimetik hareketlerle yakın ve karşılıklı bağlantısı bizi, kendisinden önce gelen his ve düşünce dizileri sonucunda ortaya çıkan belirli vücutsal hareketlerle, yani harici iradesel davranışlarla sona eren bu iradelere, iradenin gelişiminde en erken aşama olarak bakmaya yönlendirir.
The so-called internal volitional acts, on the other hand, or those which close simply with effects on ideas and feelings, appear in every case to be products of a more highly developed intelligence.
Öte yandan, içsel irade davranışları diye adlandırılan ya da düşünceler ve hisleri etkiliyerek basitçe sona eren irade davranışları, ilgili her bir durumda daha yüksek bir zekanın ürünü olarak ortaya çıkar.
A volitional process that passes into an external act may be defined as an emotion which closes with a pantomimetic movement that has, in addition to the characteristics belonging to all such movements and due to the quality and intensity of the emotion, the special property of producing an external effect which removes the emotion itself.
Bir dışsal davranışa geçiş yapan bir iradesel davranış bir pantomimetik hareket ile sona eren
bir duygu olarak tanımlanabilir. Bu pantomimetik hareket bu tür bütün hareketlerin özelliklerine ek olarak ve duygunun yoğunluğu yüzünden, duygunun kendisini yok eden bir dışsal etki oluşturmak özel niteliğine sahiptir.
Such an effect is not possible for all emotions, but only for those which the very succession of component feelings produces feelings and ideas which are able to remove the preceding emotion.
Böylesi bir etki bütün duygular için mümkün değildir, fakat yalnızca kendilerinden önce gelen duyguyu yok edebilecek his ve düşünceler üretebilen, art arda bileşen hislerden oluşan özel diziler için mümkündür bu.
This is, of course, most commonly the case when the final result of the emotion is the direct opposite of the preceding feelings. The fundamental psychological condition for volitional acts is, therefore, the contrast between feelings, ... .
Tabii, bu durum, duygunun nihai sonucunun önceden gelmiş olan hislerin doğrudan zıttı olduğu zaman geçerlidir. İradesel davranış için temel psikolojik koşul, hisler arasındaki zıtlıktır....
The seizing of food to remove hunger, the struggle, against enemies to appease the feeling of revenge, and other, similar processes are original volitional processes of this kind.
Açlığı gidermek için yiyecek elde etmek, intikam duygusunu bastırmak için düşmanlara karşı mücadele etmek, ve diğer, benzer süreçler bu türden özgün iradesel süreçlerdir.
The emotions coming from sense-feelings, and the most wide spread social emotions, such as love, hate, anger, and revenge, are thus both for men and animals the common origin of will.
Bu yüzden, duyu-hislerinden gelen duygular, ve sevgi, nefret, kızgınlık, ve intikam gibi en yaygın sosyal duygular, hem insan hem hayvanlarda ortak istek kaynağıdır.
A volition is distinguished in such cases from an emotion only by the fact that the former has added to its emotional components an external act that gives rise to feelings which, through contrast with the feelings contained in the emotion, bring the emotion itself to an end.
Bu tür durumlarda bir irade bir duygudan, yalnızca iradenin duygusal bileşenlerine harici bir davranış eklenmesi ile ayrışır. Bu harici davranış duygu içindeki hisler ile çatışarak duyguyu sona erdirir.
The execution of the volitional act may then lead directly, as was originally [p. 185] always the case, or indirectly through an emotion of contrasted affective content, into the ordinary quiet flow of feelings.
İradesel davranışın yapılması, özgün durumda olduğu gibi doğrudan ya da bir çatışmalı hazsal içerik içinden geçerek dolaylı olarak hislerin alışılmış sessiz akışına yönelebilir.
3. The richer the ideational and affective contents of experience, the greater the variety of the emotions and the wider the sphere of volitions.
Tecrübenin düşünsel ya da hazsal içeriği ne kadar zengin ise, duygular o kadar büyük çeşitlilikte ve irade dünyası o kadar geniş olur.
There is no feeling or emotion that does not in some way prepare for a volitional act or at least have some part in such a preparation.
Hiç bir his ya da duygu yoktur ki şu veya bu şekilde bir iradesel davranışı hazırlamasın ya da en azından onun hazırlanışında payı olmasın.
All feelings, even those of a relatively indifferent character, contain in some degree an effort towards or away from some end.
Bütün hisler, hatta görece etkisiz karakterdekiler bir sona ya da ondan uzağa doğru bir ölçüde bir çaba içerirler.
This effort may be very general and aimed merely at the maintenance or removal of the present affective state.
Bu çaba çok genel ve yalnızca o andaki hazsal durumu sürdürmeği ya da onu yok etmeği hedef alıyor olabilir.
While volitions appear as the most complex form of affective processes, presupposing all others --- that is, feelings and emotions -- as their components, still, we must not overlook the fact that single feelings continually appear which do not unite to form emotions, and emotions appear which do not end in volitional acts.
İradeler hazsal süreçlerin en karışık şekli olmakla birlikte, (diğer hepsini -- hisler ve duygular -- iradelerin bileşenleri kabul ederek), duygular oluşturmak üzere birleşmeyen tek tek hislerin, ve iradesel davranışlara dönüşerek sona ermeyen duyguların sık sık ortaya çıktığı gerçeğini önemsemezlik etmeyelim.
In the total interconnection of psychical processes, however, these three stages condition one another and form the related parts of a single process which is complete only when it becomes a volition.
Fiziksel süreçlerin bütün iç bağlantılarında, yine de, bu üç süreç bir diğerini hazırlar ve yalnız bir irade haline geldiğinde bütün olan tek bir sürecin birbirleri ile ilişkili kısımlarını oluştururlar.
In this sense a feeling may be thought of as the beginning of a volition, or a volition may be thought of as a composite affective process, and an emotion may be regarded as an intermediate stage between the two.
Bu anlamda bir his bir iradenin başlangıcı olarak, ya da bir irade bir bileşik haz süreci olarak düşünülebilir, ve bir duygu her ikisi arasında ara aşama olarak düşünülebilir.
Translated and arranged by Ali R+ SARAL
Continued at:
http://www.uni-leipzig.de/~wundtbriefe/wwcd/opera/wundt/OLiPsych/OLiPsy14.htm
