Friday, July 20, 2018

Dinamik Karar Verme Eşikleri

Değişken Karar Verme Eşiği II

Bir karar verme eşiği kararın verildiği karar verme değişkeninin değeridir,
öyle ki bilgi toplanmasının sonunu işaretleyerek bir eylem seçilir ya da bir
seçenek seçilir(Bkz.  Değişken Karar Verme Eşiği I).

Karar verme süreci şu şekilde basitleştirilebilir:
Karar = Karar Verme Eşiği(mantıksal değerlendirme+önyargı)

Karar verme sürecine ilişkin değerlendirme yapıldıktan, olgular tartıldıktan
sonra önyargıların da etkisi ile birleşerek karar verme değişkenine bir değer
atanır.  Bir kanı oluşur.  Eğer bu kanı ya da karar değişkeni belirli bir
sınırdan, karar eşiğinden yüksekte ise karar oluşmuş, karar verilmiş olur.
Eğer karar verme eşiği karar sürecinde ya da kararın verilmesinin tekrar
edileceği tüm durumlarda sabit ise karar verme eşiği sabit ya da değilse karar
 verme eşiği değişkendir.

Karar verme eşiği insana ilişkin karar mekanizmalarında duygusal kaynaklıdır. 
Maddesel olguların etkisi  mantıksal değerlendirme içinde değerlendirilebilir.
 Ama örneğin ‘panik’ etkisi eşiklerin
aşırı düşmesi ile değerlendirilebilir.

Karar verme eşiğinin karar verme süreci içinde değişmesi, kararın olumlu yönde
 belirginlik kazanması durumunda daha başlangıçta eşiğin düşmesi şeklinde
 görülebilir.

Seçim dönemlerinde çeşitli etki-tepki oyunları ya da populist yaklaşımlar
çoğunluğun karar verme eşiğini düşürmeyi hedefler.  Özellikle duygusallığın yaygın
 olduğu toplumlar bu tür manipulasyonlara daha çok maruz kalırlar.  İki oyunculu
 oyunlarda eğer her iki tarafta populizm vb taktikleri kullanıyorsa taraflardan
 biri yanlış yapıyordur. Çoğunluğun duygusallığını daha dengeli bir noktaya
 getirecek politikalar ve eğitim gereklidir.